Çalışan ya da isteğe bağlı sigorta ödeyen anneler ile evlat edinen kadınlar erken emeklilik imkanına kavuşuyor. Torba yasanın yürürlüğe girmesiyle borçlanma sisteminde önemli değişiklikler meydana geldi. SGK'nın son yayımladığı 2014-32 sayılı genelge ile de bu uygulamaların ayrıntıları netleşti. Annelere bu konuda dört ayrı imkân getirildi. Bunları kısaca hatırlatalım.
1- ENGELLİ ÇOCUK İNDİRİMİ
Bir
başkasının bakımına muhtaç derecede malul ve engelli çocuğu olan kadınlar için erken emeklilik imkânı var. Bu durumdaki kadınlar için 1 Ekim 2008'den itibaren prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, emeklilik yaş sınırlarından indiriliyor. Bunun için SSK, Bağ- Kur, tarım SSK, tarım Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kanunlarına tabi çalışanlar yararlanıyor. Ayrıca çalışmadığı halde isteğe bağlı sigorta ödeyenlerin de bu hakkı bulunuyor. Buradaki dikkat edilecek nokta ise 1 Ekim 2008'den sonrası çalışmaların geçerli olması. Bunun için en yakın SGK'ya müracaat ederek çocukların malullük, durumunun tespit edilmesi gerekiyor. Ayrıca evlat edinilen çocuklar için de bu durum geçerli oluyor.
2- STAJ BAŞLANGICI GEÇERLİ
Normal şartlarda emeklilik hesabında staj başlangıcı ve stajda geçen süreler dikkate alınmıyor. Ama doğum borçlanmasında bu süreler geçerli. Bu yüzden anneler eğer staj başladığı tarihten sonra doğum yapmışlarsa bu doğumları 3 çocuğa kadar borçlanarak 2 bin 160 gün kazanıyor. Bu süreler prim gün sayısına eklenerek belli şartlarda 6 yıl erken emeklilik imkânı sağlanıyor.
3- EVLATLIK AVANTAJI
Doğum
borçlanması hakkı sadece biyolojik annelere değil evlat edinen annelere de sağlandı. Böylece kadın sigortalılar 2 yaşını geçmemiş evlat edindikleri çocukları için doğum borçlanması yapabilecek. Diğer yandan doğum yaptıktan sonra çocuğunu evlatlık veren anne de doğum borçlanması hakkına sahip olacak. Evlat veren annenin borçlanma süresi 6 ay olacak. Borçlanma evlat edinilen tarihten başlıyor.
4- HERKES EŞİT
Torba
yasa öncesinde annelerin doğum borçlanmasında bir sınır ve haksızlık bulunuyordu. Bu konuda gerek bu köşede gerekse aHaber'deki programımızda bu haksızlığı defalarca dile getirip takipçisi olduk. Sonunda haksızlık giderildi ve sadece SSK'lılara ait olan doğum borçlanması hakkı hem memur hem de esnaf (Bağ-Kur'lu) annelere de tanındı. Üstelik 2 olan borçlanma sınırı 3 çocuğa çıkartıldı.