Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Kovid-19'a karşı etki gösterdiği belirlenen 2 ilacın tedavide kullanımını tavsiye etti. Yapılan yazılı açıklamada, DSÖ Uluslararası Uzmanlar Standart Geliştirme Grubu'nun, Kovid-19'a yakalanan hafif, ağır ve kritik durumdaki yaklaşık 4 bin hasta üzerinde yaptığı 7 ayrı denemenin ardından eklem iltihabı ilaçlarının Kovid-19'a karşı etkinliğine dair önerilerine yer verildi.
AĞIR HASTALARDA ÇOK YARARLI OLDUĞU TESPİT EDİLDİ
Buna göre, eklem iltihabı ilaçları Baricitinib ile Interleukin-6'nın (IL-6), kortikosteroid ilaçla birlikte kullanıldığında ağır durumdaki Kovid-19 hastalarının iyileşmesine olumlu etki sağladığı tespit edildi. Bu ilaçların verildiği ağır hastaların virüse karşı dirençleri artarken, oksijen tedavisi ihtiyacında azalma görüldü.
'BELİRLİ ŞARTLAR ALTINDA' KULLANILMASI GEREKLİ
Uzmanlar, bu iki ilacın asla aynı anda kullanılmaması gerektiği uyarısında bulundu. Durumu ağır olmayan hastalar için ise monoklonal antikor ilaçlarından Sotrovimab'ın kullanımı "belirli şartlar altında" tavsiye edildi.
Klinik denemelerde yine eklem iltihabı ilaçları olan Ruksolitinib ve Tofasitinib'in kullanımının hastalarda iyileşme sağladığı, ancak Kovid-19'un Omicron gibi yeni varyantlarına karşı etkililiğine dair yeterli kanıt elde edilemediği belirtilerek, bunların kullanımı önerilmedi.
Şimdilik birine şartlı tavsiye kararı verilen monoklonal antikor ilacına ilişkin yeni bilgilerin, deneme sonuçları açıklandığında paylaşılacağı kaydedildi. DSÖ uzmanları daha önce IL-6'nın ağır ve kritik Kovid-19 hastalarında kullanımı için şartlı tavsiyede bulunmuştu.
TEKELLEŞME UYARISI
Dünya Sağlık Örgütünün Baricitinib ile IL-6'nın kullanımına ilişkin tavsiyesinin ardından Sınır Tanımayan Doktorlar (MFS) örgütünden yapılan açıklamada, tavsiye edilen ilaçlarda tekelleşmenin önüne geçilmesi gerektiği belirtildi.
MFS Enfeksiyon Hastalıkları Tıbbi Danışmanı Dr. Marcio da Fonseca, DSÖ'nün tavsiye ettiği ilaçlara düşük ve orta gelirli ülkelerdeki hastaların mutlak erişiminin hayati önem taşıdığına dikkati çekerek, "İlaçlara yeterli, zamanında ve adil erişimin temin edilmesi ve patent tekelleşmesine engel olunması için devletler, Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Anlaşması'ndan feragat edilmesi ve zorunlu lisans verme gibi uygulamaların benimsenmesini teşvik etmelidir." değerlendirmesinde bulundu.
Orta ve düşük gelirli ülkelerde insanların yetersiz aşılama oranı ve etkisini sürdüren yeni varyantlar sebebiyle korku içinde olduklarını vurgulayan Da Fonseca, salgınla mücadele araçlarına erişimde küresel eşitliğin sağlanması gerektiğini ifade etti.