Elinizde kaşıkla çocuğunuza bir lokma daha yedirebilmek adına kendinizi evin bir odasından diğer odasına koştururken buluyor olabilirsiniz. Özellikle de anne-babaların en büyük sıkıntısıdır 2-6 yaş dönemi yeme problemleri. Enerjilerinin ve meraklarının fazla olması nedeniyle bu dönemdeki çocuklar genellikle yemeğe karşı ilgisiz kalırlar. Oysa gelişim döneminde çocukların sağlıklı beslenmesi çok önemlidir. İşte anne-babaları en çok endişelendiren de budur! Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevnur Çaparoğlu ise, çocukların yemeğe ilgisini çekebilmek ve sağlıklı beslenmelerini sağlayabilmek için alternatif yöntemler olduğunu belirtiyor. Önerilerimiz, umuyoruz bu kaçmaca kovalamacaya bir son vermenize yardımcı olur.

Bu dönemdeki yeme problemleri geçici

2-6 yaş arası çocukların günlük enerji (kalori) ve besin gereksinimleri yüksektir, ancak bir oturuşta büyük miktarda yemek yiyemezler ve yemek alışkanlıkları genelde kötüdür. Bu dönemde en sık karşılaşılan sorun; çocukların belli besinleri yemek istemeleri, aşırı seçici olmaları ve beslenmenin birkaç gıda ürünüyle kısıtlı kalmasıdır. Ancak bu durumun geçici olduğu unutulmamalıdır. İştahları da iyi olmayan bu çocuklar genelde bir öğünde iyi yerler. İhtiyaçları olan besin maddelerini aralarda atıştıracak şekilde 3 küçük öğün olarak da yiyebilirler. İşte bu atıştırma saatlerinde çocukların bisküvi, kraker, simit, kola, çikolata gibi şekerli ve kalorili besinleri yemesine izin verilmemelidir. Böylece sağlıklı besinlere karşı isteksizliğe, gereksiz yere boş kalori alınmasına, şişmanlığa, tokluk hissine ve diş çürüklerine engel olunabilir.

Sağlıklı beslenme tüyoları

Çocukların sağlıklı olması için, tek çeşit beslenmeleri yeterli değildir. Onlara her gün dört temel yiyecek grubundan çeşitli yiyecekler sunulması, önceleri istemeseler de bir süre sonra alışmalarını ve dengeli beslenmelerini sağlayacaktır. Öğün saatlerinin düzenli olmasına çalışılmalıdır. Besleyici değerleri yüksek gıdalar tercih edilmelidir. Küçük tabaklarda, küçük porsiyonlar şeklinde sunumlar hazırlanması da uygun olabilir. Bu gibi durumlarda çocuklara tekrar istemeleri için fırsat sunulmalıdır. Çocukla birlikte masaya oturmak, birlikte mutfakta vakit geçirerek yemekleri ya da sofrayı birlikte hazırlamak da önemlidir. Tatlılar, diğer besinler tüketilene kadar sofraya getirilmemelidir. Çocuk, yemesi gereken yiyeceklerden bazılarını istemeyebilir. Böyle zamanlarda, bu besinin yerini tutabilecek başka bir besin verilebilir. Örneğin; kalsiyum kemik ve diş sağlığı için çok gereklidir. Çocuk süt içmeyi sevmiyorsa onun yerine ayran, beyaz peynir veya yoğurt gibi süt türevleri ya da sütlü tahıl gevrekleri verilebilir. Kakaolu karışımlarla birlikte süt kesinlikle verilmemelidir. Çocuk parça et yemeyi istemiyorsa; köfte, tavuk, balık veya kıymalı pişirilmiş kurubaklagil yemeği tercih edilebilir. Çocuk domates yemiyorsa, anne bunun yerine portakal, elma veya salatalık yedirerek ya da yemeklerin içerisinde pişmiş domates almasını sağlayarak çocuğun besin ihtiyacını karşılayabilir.

Günlük beslenme

Bu yaş aralığındaki çocukların beslenmesi, kabızlık ve ishal gibi sindirim sorunlarının gelişmemesi, demir eksikliğine bağlı kansızlığın oluşmaması açısından oldukça önemlidir. Bu dönemde çocuklar; sebze-meyve ağırlıklı, lifli, protein, vitamin ve mineral bakımından zengin gıdalarla beslenmelidir. Tüm bu vücut için önemli olan besinleri çocukların gün içerisinde tüketebilmeleri için anne-babaların dikkat etmesi gereken önemli noktalar şöyle:

-Et, tavuk, balık, yumurta ve kurubaklagiller gibi besinler protein bakımından zengin besinlerdir. Kasların güçlenmesi ve kan yapımı, vücudun sağlıklı büyümesi ve sağlıklı bir yaşam için gereklidir. Etler köfte yapılarak, haşlanarak, sebze yemekleri ya da çorbalara katılarak yedirilebilir. Haftalık menüde en az bir kez balık yer almalıdır. Bu grup besinlerden 2 veya 3 porsiyon tüketilmesi gerekir.
-Süt, yoğurt, peynir gibi besinler kemik ve dişlerin gelişimi, sinir ve kasların düzenli çalışması için gerekli kalsiyum, A vitamini ve iyi kalitede protein sağlar. Bu besinlerden günde 2-3 porsiyon alınmalıdır. 2 su bardağı süt (400-500 gr.), 1 kibrit kutusu kadar peynir, çocuğun günlük kalsiyum ihtiyacını karşılayabilir. Bu orandan fazla süt alımına gerek yoktur. Fazla kalsiyum tüketimi diğer minerallerin vücuttaki emilimini olumsuz etkiler.
-Günlük enerjinin çoğu tahıllar ve tahıl grubu gıdalardan sağlanmalıdır. Buğday, yulaf, arpa, mısır ve pirinç ile yapılan ekmek, şehriye, bulgur ve irmik vb. gıdalar tahıl grubuna girer. Bu gruptaki besinlerde, bitkisel protein ve B vitaminleri bulunur. İlk yaşlarda günde 2-3 ince dilim ekmek, 1 servis kaşığı makarna veya pilav benzeri besinler çocuğa verilebilir. Bu miktar 5-6 yaşlarında daha da artırılır.  Vitamin ve mineral ihtiyacını karşılayan sebze ve meyveler, vücut direncinin artmasında ve bağırsak sisteminin düzenli çalışmasında önemli rol oynar. Çocukların günlük olarak meyve ve sebze grubundan 2 porsiyon almaları yeterlidir. Çocuklara verilecek sebze ve meyvelerin mevsimlik, taze olmasına ve çok iyi temizlenmiş olmasına dikkat edilmelidir.
-Şeker ve yağ grubundan alınacak yiyeceklerin miktarı, çocuğun enerji gereksinimine göre değişir. Çocuğun tatlı gereksiniminin pekmez, tahin helvası ve sütlü tatlılarla karşılanması daha uygundur. Günlük alınması gereken yağın yarısı bitkisel sıvı yağ olmalıdır. Çocuğun alacağı günlük şeker ve tatlı miktarı ortalama 2-4 tatlı kaşığı, yağ miktarı ise 1 yemek kaşığı olmalıdır. Yağlar yakılmadan yemeklere eklenmelidir.
-Çocuklar için en önemli öğün kahvaltıdır. Bütün gece süren açlıktan sonra, vücut ve beyin güne başlamak için enerjiye gereksinim duyar. Çocuklar her sabah düzenli olarak kahvaltı yapma alışkanlığı kazanmalıdır. Peynir, haşlanmış yumurta, taze meyve suyu, birkaç dilim ekmek veya 1 bardak süt, poğaça ve mandalina çocuklar için yeterli ve dengeli bir kahvaltı örneğidir.

Sağlıklı atıştırmalıklar

Çocuklar öğün aralarında atıştırmayı çok severler. İşte bu saatlerde bisküvi gibi abur cuburlar yerine, onlara verebileceğiniz sağlıklı atıştırmalık önerileri…

-Soyulmuş ve dilimlenmiş taze meyve,
-Havuç, biber, salatalık ve marul gibi çiğ sebze,
-1 kase küçük doğranmış peynir ve ananas,
-İçine krem peynir doldurulmuş marul,
-Meyveli veya havuçlu kek,
-Esmer ekmekten yapılmış küçük sandviçler,
-Küçük peynir dilimleri,
-Taze meyvelerden hazırlanmış meyve salataları,
-Hazırlanma ve saklanma koşullarına dikkat edilmesi koşuluyla, özellikle yaz aylarında çocukların çok sevdikleri dondurma,
-Şekersiz yoğurt,
-Şekersiz sütlü ya da sütsüz kahvaltı gevrekleri (mısır gevreği),
-Bir bardak tam yağlı süt ya da şekersiz taze meyve suyu tercih edilebilir.

Hazırlayan: Şenay ÇELİK