PİKA SENDROMU
Halk arasında "Vücutta bir besin eksikliği var" ya da "Psikolojik sorunları var" gibi gerekçelerle yorumlanan ve yabancı madde yeme alışkanlığı olarak bilinin Pika sendromu, kimi zaman gerçekten vücuttaki bir vitamin eksikliğinden kimi zaman da psikolojik sorunlardan kaynaklanıyor. Ancak nörolojik şikayetler de pika sendromunun nedenleri arasında gösteriliyor.
Halk arasında toprak yeme alışkanlığı diye de bilinen pika sendromu, bir aydan uzun süren yeme alışkanlıklarında derhal ciddiye alınması gereken bir rahatsızlıktır. Bu gibi durumlarda, hemen bir doktora başvurmalı ve erken tedaviye başlanmalıdır.
PİKA NEDİR?
Türkiye'de Pika sendromu en fazla Orta Anadolu Bölgesi'nde görülüyor. Bu rahatsızlık çocuklukta hatta bebeklik döneminde başlıyor ve yetişkinliğe kadar sürebiliyor. Pika hastalığının tanısının koyulabilmesi için çocuğun minimum 2 yaşında olması gerekiyor.
Bu davranış rahatsızlığını gösterenler, kil, toprak, bez, boya, kül, kağıt, kahve çekirdeği, sünger, tuz, buz, kireç, kum, sabun, saç, pil gibi besin olmayan birçok madde yerler. Çoğu zaman bireyler bu yediklerinin zararlı olduğunu bilseler de yemekten vazgeçemezler.
ÖNCELİK DOKTORA GİTMEK
Öncelikle çocuğun tam bir sistemik muayenesi için doktora götürülmesi gerekiyor. Besin eksikliklerinin araştırılması, çocuğun psiko-sosyal ve nörolojik gelişimini değerlendirmeleri, gerek duyulması halinde ise çocuk nörolojisine ve çocuk psikiyatrisine yönlendirilmelidir.
KANSIZLIK VE GELİŞİM GERİLİĞİNE SEBEP OLUYOR
Pika sendromu olan çocuklarda ortaya çıkabilecek en önemli sorun, demir eksikliğine bağlı olarak gelişen kansızlık ve çinko eksikliğine bağlı gelişim geriliğidir. Bunun dışında beslenme bozukluğu, bağırsaklarda oluşabilecek sorunlar, parazitler, karında oluşabilecek ip-kıl yumakları, boya yiyen çocuklarda kurşun birikimi, sindirim sistemi sorunları ortaya çıkabilir.
TEDAVİSİ İYİ BİR GÖZLEM VE GÜVENİLİR TEŞHİS GEREKTİRİYOR
Pika bulguları olan çocuklarda eşlik edebilecek olan kansızlık, çinko eksikliği gibi sorunlar için kan testi ile teşhis mümkün olmaktadır.
Pika tedavisinde ilk yapılması gereken iyi bir gözlem sonucu doğru bir teşhis konulmasıdır. Bunun için öncelikle sendromun nedenleri bulunmalıdır ve buna uygun tedavi yöntemi seçilmelidir.
Vücutta demir, bakır gibi mineral eksikliği söz konusu ise buna uygun ilaç tedavisi başlatılmalıdır; ayrıca doğal gıdalarla da besin takviyesi yapılmalıdır.
DEMİR EKSİKLİĞİNE KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Tedavi için öncelikle çocuklara demirden zengin yiyecekler sunulmalıdır. Bunlar; dana ve koyun eti gibi kırmızı et çeşitleri, karaciğer, yumurta sarısı, mercimek-nohut gibi bakliyat ve üzüm pekmezidir. Çocuklarda bu gıdaların uygun porsiyonlar halinde, her birinin haftada en az üç-dört kez tüketilmesi, demirden yeterli beslenmeyi sağlar. Ispanak gibi yeşil yapraklı sebzelerde fazla miktarda demir bulunmamaktadır ve bitkisel yapısı nedeniyle içeriğindeki demirin emilimi de azdır. Tüm bu besin takviyelerinin yanı sıra ciddi bir beslenme bozukluğu olan pika sendromunun ortadan kaldırılması için pedagoglardan ve çocuk psikologlarından destek alınması gerekebilir.