Düz olması gereken omurganın yana doğru (sağa veya sola) eğrilmesi 'Skolyoz' olarak tanımlanıyor. Doğuştan olabildiği gibi, çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkabiliyor. Skolyoz'un çeşitli tipleri bulunuyor. En sık görülen ve nedeni tam olarak bilinmediği için 'idiopatik', bir başka deyişle 'sebebi bilinmeyen' adını alan Skolyoz tipi, ergenlik çağına giren her 100 çocuktan 3'ünde ortaya çıkıyor.
SKOLYOZ OLUŞMA RİSKİ KIZLARDA 10 KAT FAZLA
Küçük yaşlarda kız ve erkekler eşit oranda etkilenirken, ergenlik döneminde ise Skolyoz oluşma riski kızlarda 10 kat fazla görülüyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Alanay, basit Skolyoz'un estetik görünüm dışında bir problem oluşturmazken, ilerleyen Skolyozların ise günlük aktiviteleri büyük oranda kısıtlayabildiğine, depresyon ve anksiyete gibi ruhsal sorunlara, hatta kalp ve akciğerlerde kalıcı hasarlara yol açabildiği uyarısında bulunuyor.
Skolyoz önlenebilen bir hastalık olmasa da, erken teşhis ve tedavi sayesinde bu problemlerin önüne geçilebiliyor. Prof. Dr. Ahmet Alanay bu yüzden her ebeveynin çocuklarını özellikle 9 yaşından 16 yaşına kadar, her 6 ayda bir düzenli olarak kontrol etmeleri gerektiğine dikkat çekiyor.
BÜYÜME ERKEN TAMAMLANINCA OMURGA UYUM SAĞLAYAMIYOR
Skolyoz'un ilerlemesini belirleyen en önemli faktörü, çocuğun büyüme potansiyeli oluşturuyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Alanay, en yüksek riskli yılların ise eğriliklerin ayda bir veya iki derece arttığı, ergenlikteki hızlı boy uzaması dönemi olduğuna dikkat çekiyor. Skolyoz'un kızlarda daha sık görülmesinin olası sebeplerinden birisi ise hızlı büyüme evresini daha kısa sürede tamamlamaları ve omurganın bu sürece uyum sağlayamaması. Zaten Skolyoz için en riskli dönem, büyümenin en hızlı yaşandığı adetin görülmesinden hemen önceki süreç oluyor.
ADIM ADIM "SKOLYOZ" TESTİ
Aşağıda yer alan belirtilerden biri varsa, çocuğunuzda Skolyoz olabilir. Bu durumda zaman kaybetmeden konusunda uzman bir hekime başvurmayı ihmal etmeyin.
EN ÖNEMLİ 3 BELİRTİSİ:
Skolyoz'un pek çok belirtisi olsa da, özellikle 3 belirtiye çok dikkat etmeniz gerekiyor.
1. Bir omzunun diğerinden daha yüksek olması.
2. Belin bir tarafının içeriye doğru oyuk iken diğer tarafının dışarı doğru çıkması veya daha dolgun görünmesi.
3. Çocuğunuza arkadan baktığınızda ve omurgasını yere paralel hale gelene kadar öne eğmesini istediğinizde; sırtının bir tarafının diğerine göre daha yüksek görünmesi. Buna "hörgüç" görüntüsü deniyor. Bu görüntü omurganın aynı zamanda kendi etrafında dönmesi nedeniyle oluşuyor. Kimi zaman, çocuğunuzun öne eğilmesine bile gerek kalmadan, dışarıdan bakıldığında, sırtının bir tarafında hörgüç gibi bir kabarıklık fark edilebiliyor.
Diğer belirtiler
• Bir kürek kemiğinin diğerine göre daha yüksekte veya daha belirgin olması.
• Kollarını yanlara sarkıttığında, bir tarafta kolla gövde arasında daha fazla boşluk olması.
• Bir kalçasının diğerine göre daha yüksek veya daha belirgin görünmesi.
• Kafa izdüşümünün leğen kemiklerinin ortasına denk gelmemesi.
• Gövdenin bacaklara göre orantısız kısa olması.
• Denge bozuklukları oluşması.
HANGİ SKOLYOZ DERECELERİ TEHLİKELİ?
Prof. Dr. Ahmet Alanay Skolyoz nedeniyle vücutta oluşan şekil değişikliğinin şiddeti ile tipinin, omurgadaki eğriliğin şekline göre değiştiğini belirtiyor.
• Skolyoz 0-20 derece arasında olduğunda dışarıdan dikkat çekmiyor.
• 20-40 derece arasında çıplak vücuda bakıldığında fark edilebiliyor, ancak günlük yaşantıyı olumsuz etkilemiyor.
• Ergenlik dönemi sonunda 40 derece altında kalırsa ilerlemesi devam etmiyor.
• Ergenlik sonunda 40-50 derece arasında olan sırt eğriliklerinin yakın takip edilmesi gerekiyor. 50 derece üzerindeki eğrilikler erişkin yaşta da ilerlemeye devam ediyor.
• 70-80 dereceyi aşan Skolyozlar ileride ağrı nedeniyle yeti kayıplarına yol açabiliyor, kalpte ve akciğerlerde ciddi kalıcı hasarlar oluşturabiliyor. Eğer 10 yaşından önce bu derecelere ulaşırsa, erişkin yaşlarda çok ciddi derecelere ulaşıp, yaşam süresini kısaltabiliyor.