Günümüzde astım ve alerjik hastalıklar giderek artış gösteriyor. Hatta "steril" büyüyen çocuklar daha çok alerji oluyor. Sadece aşırı hijyen değil, zamanla beslenme alışkanlıklarının değişmesi, doğal besinlerden uzaklaşıp katkı maddesi içeren yiyeceklere yönelme, alerjenlere daha çok maruz kalınmasına da neden oluyor. Çocuk Alerji ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Akçay, alerji sorunları ve tedavisi ile ilgili sorularımızı yanıtladı.
Çocukların en sık alerji sorunları nelerdir?
Son yıllarda artış gösterdi mi? Çocuklarda en sık görülen alerji sorunları astım, alerjik nezle, egzama, besin alerjileri ve göz alerjileridir. Son yıllarda alerjik hastalıkların sayısı arttı. Örneğin; astım oranı bundan 20 yıl önce 10 çocuktan birinde görülürken, artık 6 çocuktan 1'inde görülmeye başladı. Alerjik nezle ve egzama gibi alerjik hastalıkların sayısı da giderek artıyor. Bu artışın; fast food beslenme, kötü beslenmeye bağlı aşırı kilo artışı, sebze ve meyveden fakir beslenme, hava kirliliği, hijyene aşırı önem vermek, gereksiz antibiyotik kullanmak gibi birçok nedeni var.
Alerjik astım nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavi edilebilir mi?
Astım farklı isimlerle de bilinen bir hastalıktır. Astım için alerjik astım, alerjik bronşit ve spastik bronşit gibi isimler de kullanılır. Çocuklarda hava yolları (Bronş, akciğer içindeki hava keselerinin) çeşitli nedenlerle, inflamasyon denilen olaylarla koruyucu mukoza tabakasının hasarlanmasına ve gözenekler oluşmasına neden olur. Bunun sonucu hava yollarında aşırı bir hassasiyet gelişir ve sık sık öksürük, hırıltı, nefes daralması şikayetleri ortaya çıkar. Astım hastalığı korkulacak bir hastalık değildir. Çocuklarda astım tedavi edilebilir ve tedavi başarısı çok yüksektir. Bu belirtileri gösteren çocukların çocuk alerjisi uzmanlarınca değerlendirilmesi ve gerekli testler yapıldıktan sonra astım teşhisi konulursa en az ilaçla, tedavi uygulamak en doğrusudur. Koştuktan veya egzersiz yaptıktan sonra nefes sıkışması, hırıltı veya öksürük olması astımın önemli belirtilerindendir. Bu belirtiler kendi kendine düzelebildiği gibi, diğer bazı önemli hastalıkların belirtileri de olabilir. Bu nedenle her astım belirtisi gösteren çocuğa astım teşhisi konulmaması gerektiği gibi, astım hastalığının atlanmaması için de gerekli incelemeler yapılmalıdır.
Çocuklarda alerjik astımı nasıl önleriz?
Çocuklarda astımı önlemenin kesin bir yolu olmasa da bazı önlemleri ailelere tavsiye ediyoruz. Mite alerjisi gelişmesini engellemek için evde tekstil ürünlerini en aza indirmek faydalı olabilir. Gereksiz antibiyotik kullanmamak, sigara dumanı solumasını engellemek, fazla kilo almaktan kaçınmak, egzersiz yapmak, hijyene aşırı önem vermeyi bırakmak alerjik astımın gelişmesini engellemede faydalı olabilir.
Bahar mevsiminde alerjik astımın etkilerini azaltmak için neler yapılabilir?
Alerjik astımın nedeni polen alerjisi ise, polenlere karşı önlem almak çok önemlidir. Bu nedenle polen alerjisi olan astımlı çocukların bahar aylarında evden dışarı çıkarken güneş gözlüğü takması, akşam eve gelince duş alıp kıyafetlerini değiştirmesi, ağız yerine burundan nefes alıp vermesi, ağız ve burnun bol su ile gargara edilmesi ve rüzgarlı havalarda pencerelerin kapalı tutulması gibi önlemler bahar aylarında yapılırsa faydalı olur.
Parfümün ve diğer kokuların astımlı çocuklara etkileri nedir?
Astımlı çocukların akciğerleri aşırı hassastır. Bu nedenle kolay grip olurlar ve her seferinde öksürük olur. Gripleri ağır geçer. Akciğerleri kokulara aşırı hassas olduğu için evde parfümsüz deterjanla çamaşır yıkamak en uygun olanıdır. Özellikle keskin kokular astımlı çocuklarda zararlıdır.
Astımlı çocukların çamaşır bakımında dikkat edilmesi gereken konular nelerdir?
Akciğerleri aşırı hassas olduğu için astımlı çocukların ailelerine parfümsüz detarjanlarla çamaşır yıkamalarını öneriyoruz.
Hazırlayan: Aytülike KESKİN
