Kritik gelişimsel evrelerden biri olan tuvalet eğitimi çocuğun özerkliğini kazandığı en önemli gelişim aşamalardan biridir. Bu aşama sadece fiziksel bir ihtiyacı bağımsız olarak kazanmaktan ziyade, arka planda tam anlamıyla bağımsız bir kişisel denetimi de işaret ediyor. Bu bağlamda bağımsızlığa giden yolun, ebeveyn ve çocuk arasında güç mücadelesine dönen bir hal almamasına özen göstererek ilerlemek ebeveyn çocuk ilişkisi açısından altın bir kural. Süreci aşamalandırmak gerekirse, öncelikle çocuğumuzun hazır bulunurluk evresinde olması gerekmektedir. En temel veri olan ideal zamanı bilmek çok önemli. Tuvalet eğitimine başlamak için ideal zaman genellikle 20 ila 36 ay arasıdır. Yine de bu süreç bireysel farklılıklardan dolayı çocuktan çocuğa değişiklik gösterecektir. Göstergelerden bir diğeri ise, çocuğun yürüme davranışını kazanmış olmasıdır.

KESİNLİKLE MÜDAHALE EDİLMEMELİDİR

Ayrıca çocuk sözel ya da bedensel hareketlerle rahatsız olduğunu ifade ediyor olmalıdır. Burada bir parantez açmak gerekirse, çocukta mahremiyet duygusu da aynı dönemlerde geliştiği için kapı arkası, koltuk arkası gibi yerleri seçerek kakasını orada yapmak isteyecektir. Buna kesinlikle müdahale edilmemelidir. Kuru kaldığı sürenin minimum 1-2 saati bulması da göstergelerden bir diğeridir. Bu işaretleri gözlemledikten sonra eğitim aşamasına geçilir. Öncelikle çocukla bu konu konuşulmalı, hatta hikayeleştirilerek süreçten haberdar edilmelidir. Daha sonra tuvalet aparatı tedarik edilmelidir. Onun sevdiği bir aparat seçilebilir. Bu noktada yine dikkat edilmesi gereken önemli nokta bu aparat (lazımlık) mutlaka banyo ya da tuvalette olmalıdır. Mahremiyeti gözetmek ve yapılandırılmış ortam yaratmak bu noktada yine çok önemli. Sonraki aşama ise çocuğunuz beze veda ederken tamamen veda etmelidir. Yani gece uyumadan önce kesinlikle bezlenmemelidir, dışarı aktiviteleri de dahil bez tamamen bırakılmalıdır. Bunu yapmazsak süreç uzayacaktır ve kavramsal karmaşaya neden olacaktır. Bunun yerine çok kuru tutmayacak alıştırma külotları alınabilir.

ÇOCUK 1 KEZ UYANDIRILIP TUVALETE GÖTÜRÜLMELİDİR

Gece ise, ıslaklık süresi tespit edilerek çocuk 1 kez uyandırılıp tuvalete götürülmelidir. Kaka kontrolünü anlamak için ise posalı besinler bu dönemde tercih edilebilir. Ayrıca görsellerden de yararlanılabilir. Çocuğun bu alışkanlığı kazanması için, tuvalet rutini resimlenip tuvalete ya da banyoya asılabilir. Tuvalete gittiğinde de sevdiği oyuncaklar, dergiler tercih edilebilir. Tuvalette oturma süresi uzayıp oyunlaştırabilir bunlar çok normaldir. Son olarak önemli başka bir husus ise, sürekli "Tuvaletin var mı?" gibi sorular sormaktan kaçınılmalıdır. Oyuna daldığını düşündüğünüz zamanlarda, kuru kaldığı süreyi de geçtiyse hatırlatma yapılabilir. Çocuk altına kaçırdığında sakin kalınmalıdır. Genellikle 15-21 gün aralığında alışkanlığın kazanılmasını bekleriz. Sonuç olarak sadece ailenin ya da sadece çocuğun hazır olması yeterli değildir. Tuvalet eğitimi; zaman, dikkat ve sabır gerektiren bir süreçtir.