Ailelerin en çok merak ettikleri sorulardan biridir. Genellikle doğumun başladığını anlayamamaktan ve özellikle geç kalmaktan korkarlar. En büyük korkuları da trafiğin sıkışması ve hastaneye yetişememektir. Op. Dr. Birgül Karakoç, doğum ve doğumun başlangıç belirtileri hakkında bilgi sahibi oldukça anne adaylarında bu tür korkuların da azalacağını söylüyor.
Kesin doğumun başladığını gösteren bulgular
Doğum dalgalarının düzenli gelmesi: Gerçek doğum dalgaları rahim kasılmaları, bel ve kasıklarda hissedilir. Başlangıçta genel tarif "şiddetli bir regl sancısı - gaz hissi" şeklindedir. Hazırlık kasılmalarına göre daha düzenlidir, ilerleyicidir ve giderek sıklığı ve şiddeti artar, daha uzun sürmeye başlar. Rahim kasılması olduğunda hamile hareket etmek ister. Genel kabul, etkili doğum kasılmalarının her 5 dakikada bir veya 10 dakika içerisinde 3 kasılma olması şeklindedir. Bu durumda hastaneye gidilmesi önerilir. Braxton-Hicks kasılmaları (yalancı doğum sancıları) hafif sertleşmelerdir ve karında hissedilir. Düzensizdir ve rahim ağzının açılmasına etki etmez, çok rahatsız edici değildir.
Suyun gelmesi: Bebeğin içinde bulunduğu amnion zarı yırtıldığında, bebeğin içinde yüzdüğü sıvı vajinadan boşalır. Bazen çok fazla miktarda bazen da azar azar gelebilir. Her ne şekilde olursa olsun hastaneye gitmek ve doktora haber vermek gerekir. Hamilelerin çoğunda önce kasılmalar başlar ve sonrasında su gelmesi olur. Ama bazen de su gelmesi önce olur. Su gelmesi artık doğum başladığının kesin bulgusudur. Bu durumu fark etmemek genelde mümkün değildir. Sürekli ya da kısa aralıklarla bacakları ıslatacak şekilde kontrol edilemeyen bol bir akıntıdır. Genellikle birkaç saat içinde kasılmalar da başlar. Eğer belli süre içinde rahim kasılmaları kendiliğinden başlamazsa medikal yollarla kasılmaları başlatmak gerekebilir. Bu konu hakkında rahim ağzındaki açılma ve bebeğin doğum kanalında önde gelen kısmının durumuna göre doktor karar verecektir.
Doğumun yaklaştığını gösteren 7 bulgu
Doğumun kesin başlama bulgularının yanında bazı ipuçları vardır ki doğumun yakında başlayacağının göstergeleridir. Hamilenin vücudu yaklaşık bir ay önceden doğuma hazırlanmaya başlar. Bunlar yaklaşan doğum bulgularıdır…
1. Bebeğin aşağı doğru inmesi: Bebeğin pelvise yerleşmesinin bir göstergesidir. Özellikle ilk hamileliklerde doğumdan birkaç haft a önce anne adayı bir rahatlama, hafi fl eme hisseder. Anne daha rahat nefes alabildiğini, kaburgalarına olan baskının azaldığını ifade eder. Halk arasında bebeğin kanala girişi olarak da tanınır.
2. Braxton-Hicks hazırlık dalgaları: 35 haft adan itibaren başlayabilirler ve günde 10 kereye kadar 5-10 saniye süreli rahim kasılmaları olur. Bunlar ağrısız kasılmalardır. Bir yandan bebeğin başını pelvise yönlendirirken diğer yandan da rahim ağzının doğuma hazırlanmasına yardım eder. Bu kasılmalar doğuma yaklaştıkça daha sık ve güçlü olmaya başlar.
3. Rahim ağzında değişim: Doğumdan günler ve hatt a haft alar önce rahim ağzının bağ dokusunda yumuşama başlar, incelir ve hatt a genişleyip açılabilir. Daha önce doğumu olan kadınlarda 1-2 santim rahim ağzında açıklık olabilir. 40. Hamilelik haft asında rahim ağzının 1 santim açılmış olması hemen doğumun olacağının bir bulgusu değildir.
4. Nişan- kanlı akıntı: Hazırlık kasılmalarına bağlı olarak rahim ağzındaki sümüksü tıkaç atılır. Bu mukus tıkacın atılmasına bazen hafi f pembe bir akıntı bazen de hafi f bir kanama eşlik eder. Doğumun yaklaşık 1-7 gün içinde başlayacağının habercisidir, genellikle 24 saat içinde doğum başlar.
5. Dışkılamada yumuşama: Doğumun başlamasından hemen önce dışkıda yumuşama görülür. Bu, doğumu başlatan hormonların etkileri sonucu olur.
6. Enerji patlaması: Doğumdan hemen önce hamileye müthiş bir enerji gelir.
7. Sık idrara çıkma: Bebeğin çatı kemiğine girdiğini ve bu sayede idrar torbasına baskı olduğunu gösterir.
Önemli hususlar
Gerçek doğum dalgaları
Doğumun başlangıcı, nadir komplikasyonlar dışında acil bir olay değildir ve her anne adayı bunu fark edebilecek öngörüye sahiptir. Rahim kasılmaları dalgalar 5 dakikada bir geldiğinde ve 30 saniye sürdüğünde doktora haber verilir ve/veya hastaneye gidilir. Emin olunamayan durumlarda dinlenme, duş alma, gibi aktivitelerle dalgalar azalıyorsa beklenebilir. Sol yana yatarak kasılmaların sıklığını ve bebek hareketlerini kontrol etmekte fayda vardır. Gerçek doğum dalgaları hareketle, duşla değişmez ve giderek şiddeti, sıklığı artar. Rahim kasılmaların başlamasından, rahim ağzının tam açılmasına kadar olan süre ilk hamileliklerde ortalama 11-12 saat, 2. hamileliklerde 5-6 saattir.
Doğumu planlamak
Hamileliğin son ayında doğumla ilgili doktorla görüşmekte ve doğumun bulguları hakkında bilgilenmekte fayda vardır. Ayrıca doğum yapılacak olan hastaneye uzaklık-yakınlık önceden hesap edilmeli, anne adayı beraberinde kendisine yardımcı olacak profesyonel bir ebe olup olmamasına göre doktoruyla görüşmelidir. Anne adayı ayrıca doğuma kimlerle birlikte gidileceği ve yanında kimlerin olmasını istediğine önceden karar vermelidir. Yanında kendisine destek olacak kişinin soğukkanlı, bilinçli ve konu hakkında bilgili olmasında fayda vardır.
Su gelirse
Bu durumda yapılan kontroller ve takiplerle bir sorun olmadığı takdirde 12-24 saate kadar hastanede doğum için beklenebilir. Su, rahim ağzı açılmadan da gelebilir. Böyle bir durum olduğunda doğum çantası ile birlikte hastaneye gidilmesi gerekir.
"Doktorun hemen aranması gereken bazı durumlara dikkat!"
O 37. hamilelik haftasından önce su gelmesi veya rahim kasılmalarının başlaması gibi erken doğum bulguları varsa doktor aranmalıdır. Vajinal kanama, lekelenme, anormal miktarda vajinal akıntı, karın ağrısı, kasıklarda şiddetli baskı hissi ve bel ağrısı diğer erken doğum bulguları olabilir. O Suyun geldiği hissedildiğinde mutlaka kendi kendine kontrol edip, doktora gelen suyun rengi hakkında bilgi verilmelidir. Eğer suyun rengi yeşil, kahverengi ise bebek anne karnında dışkısını yapmış olabilir ve bu durumdan doktorun haberdar olması gerekir. O Bebek hareketleri az hissediliyor veya hissedilmiyorsa. O Vajinal kanama ve beraberinde şiddetli ve devamlı karın ağrısı var ise O Devamlı ve şiddetli baş ağrısı, görme bozukluğu, şiddetli ve devamlı üst karın bölgesinde ağrı, vücutta şişme gibi bulgular var ise. - OP. DR. BIRGÜL KARAKOÇ
Hazırlayan: Zuhal Eyüboğlu
