Yürümeye başladıkları günden itibaren çocukların ev içerisinde tabiri caizse girmedikleri delik kalmıyor. Onlar için eğlenceli olan bu durum, anne-babalar için ise edişe verici olabiliyor. Anne ve babaların çocuklarının peşinde bir avcı gibi dolaşması ise her zaman mümkün olamıyor. Aslında ev içerisinde alınabilecek önlemlerle, çocukların ev kazalarına maruz kalmasını önleyebilmek mümkün! Böylece çocuklar evlerinde daha özgür davranırken, tehlikelerin üzerini örtme görevi anne-babalara düşüyor. Pekcan Birinci, anne babaların evde alabileceği önlemler hakkında önemli bilgiler verdi. Unutmayın! Alacağınız birkaç basit önlemle bebeğinizin güvenliğini sağlamanız mümkün. O zaman ev kazalarına hazırlıklı oluyoruz ve önlemleri önceden alıyoruz.
Alınması gereken önlemler
Bebek, emekleme dönemine geçmeden önce gerekli önlemler alınmalıdır. Çocuğun büyümesine paralel olarak tehlike noktaları da farklılıklar gösterir. Ancak genel olarak ev içerisinde ve çevresinde şu noktalara dikkat edilmelidir;
Çocuğun yutabileceği boyuttaki objelerin bulunduğu yerler
Sivri, keskin köşe ve kenarlar
Çekmece ve dolaplar
Kayma riski olan alanlar
Kapı ve pencereler
Balkonlar
Klozet ve banyo
Prizler
Alevli ve elektrikli ocaklar ve fırınlar
Elektrikli küçük ev aletlerinin bulunduğu yerler
Saksılar ve süs bitkileri
Dubleks ve tripleks evlerdeki merdivenler
Tırabzan aralıkları
Galeri boşlukları
Gardıroplar ve kilerler
Bahçe çitleri ve yüzme havuzları Söz konusu potansiyel tehlike noktaları; yapılacak düzenlemeler ve çocuk güvenlik ürünleri ile güvenli hale getirilebilir.
Kullanılması gereken ürünler
Ev içerisinde önlem alınırken; çocuğun yaşı, varsa kardeşleri ve evdeki ailenin yaşam alışkanlıkları dikkate alınmalı ve kaza riski taşıyan noktalar için güvenlik ürünleri kullanılmalıdır. Ancak buradaki en önemli husus; ihtiyaç olan en doğru ürünü seçmektir. Söz konusu ürünler şöyle sıralanabilir;
Köşe ve kenar koruyucuları
Dolap ve çekmece kilitleri
Kaydırmaz bantlar ve sıvılar
Pencere kilitleri
Parmak koruyucular
Balkon kapısı kilitleri
Klozet kilitleri
Priz koruyucular
Koruyucu kablo kanalları
Ocak bariyerleri
Fırın kilitleri ve fırın önü camı koruyucusu
Yatak bariyerleri
Saksı toprak koruyucuları
Güvenlik kapıları
Galeri boşluğu ve tırabzan aralıkları için özel ağlar, pleksi uygulaması
Şömine önü koruyucuları
Havuz güvenlik bariyeri
Dikkatli olun!
ABD'de yapılan istatistikler sonucunda, kazaların yüzde 48'i çocuğun yanında bir yetişkin olduğunda meydana geldiğini gösteriyor. Ailelerin bu konuda dikkatli olması büyük önem taşıyor. Dikkatsizliğin başlıca sebepleri; yorgunluk, stres, eve misafir gelmesi, dalgınlık, görev paylaşımındaki yanlış anlaşma ve fazla çocuk sayısı olabilir. Kazalar da bir çeşit çocuk hastalığı gibidir. Çocuk aşı olduğunda nasıl kızamık olmuyorsa, gerekli önlemler alındığında kazalar da büyük oranda engellenebilir. Aynı şekilde hasta olduktan sonra nasıl tedavi edileceğinden çok, hasta olmaması için alınacak önlemler gibi kazalara karşı alınacak önlemler de çok önemlidir. Çocuklar ev kazalarına uğradıklarında iki durum ortaya çıkar. Birincisi küçük yaralanma ve sıyrıklar ile atlatılan ve ev içinde tedavi edilebilenler, ikincisi ise yüksek yerden düşme, ilaç ve deterjan gibi toksik maddeleri içmek veya yemek, haşlanma, elektrik çarpması, kesici bir ev aleti ile yaralanma, boğulma, baş üstüne sertçe düşme gibi sebeplerden dolayı çocuklar ciddi zararlar görebiliyor. Bunun sonucunda ise kazalar çocuklarda kalıcı hasarlar bırakırken, hayatlarını kaybetmelerine de neden olabiliyor. Bunları önlemek için tüm kaza riski taşıyan tehlike noktalarının belirlenmesi ve buna en uygun güvenlik çözümlerinin bulunması için bir uzmandan destek alınması gereklidir.sayısı olabilir. Kazalar da bir çeşit çocuk hastalığı gibidir. Çocuk aşı olduğunda nasıl kızamık olmuyorsa, gerekli önlemler alındığında kazalar da büyük oranda engellenebilir. Aynı şekilde hasta olduktan sonra nasıl tedavi edileceğinden çok, hasta olmaması için alınacak önlemler gibi kazalara karşı alınacak önlemler de çok önemlidir. Çocuklar ev kazalarına uğradıklarında iki durum ortaya çıkar. Birincisi küçük yaralanma ve sıyrıklar ile atlatılan ve ev içinde tedavi edilebilenler, ikincisi ise yüksek yerden düşme, ilaç ve deterjan gibi toksik maddeleri içmek veya yemek, haşlanma, elektrik çarpması, kesici bir ev aleti ile yaralanma, boğulma, baş üstüne sertçe düşme gibi sebeplerden dolayı çocuklar ciddi zararlar görebiliyor. Bunun sonucunda ise kazalar çocuklarda kalıcı hasarlar bırakırken, hayatlarını kaybetmelerine de neden olabiliyor. Bunları önlemek için tüm kaza riski taşıyan tehlike noktalarının belirlenmesi ve buna en uygun güvenlik çözümlerinin bulunması için bir uzmandan destek alınması gereklidir.
Yapılan araştırmalar
Günlük yaşam akışında yaşanan kazaların tehlike arz ettiği kişiler en çok çocuklar oluyor. Anne-baba ne kadar dikkatli olmaya çalışsa da, bazen bir anlık dalgınlık sonucunda çocuklar büyük kazalara maruz kalıyor. Yapılan araştırmalar da bunları kanıtlıyor:
Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) verilerine göre 2001 yılında, 1 yaşın altındaki yaklaşık 685 bin çocuk, kazalar sonucu yaşamını kaybetmiştir.
Devlet İstatistik Enstitüsü'nün 2001 yılı kayıtlarına göre 1-4 yaş grubu çocuk ölüm nedenleri arasında ev kazaları 4. sırada yer alıyor.
Çocuklarda görülen kazaların büyük kısmını ev kazaları oluşturuyor. Kazalarla ilgili en yoğun çalışmaların yapıldığı ülke olan ABD' de yılda 2.5 milyon çocuk kazalarda yaralanıyor ve her 100 çocuktan 25'i kaza sebebiyle tedavi görüyor. Her yıl ABD'de 14 yaşın altında 8 bin çocuk kazalar sebebiyle yaşamını kaybediyor, 50 bin çocuk ise kalıcı sakatlıklara sebep oluyor ve araştırmalar da bu kazaların yüzde 80- 90 oranında önlenebilir olduğunu gösteriyor.
Dünyada ve ülkemizde kazaların, insanın çocukluk evresinde, özellikle okul öncesi dönem olarak adlandırılan 0-6 yaş döneminde görüldüğünü gösteriyor. Bu kazalar çeşitli yaralanmalara, sakatlanmalara ve hatta ölümlere neden olabiliyor.
0-6 yaş, kazaya uğrama oranı en yüksek grubu oluşturur. Bunda zamanlarının hemen hemen tamamına yakınını evde geçirmelerinin etkisi vardır. Aynı zamanda da çevrelerini keşfetme ve öğrenme konusundaki merakları, büyükleri taklit etme özellikleri, devamlı hareket halinde olmaları, çevreyi keşfetme istekleri, deneyimleri olmadıkları için her şeyi ağzına götürme alışkanlıkları, el ve vücut maharetlerinin yetişkinlerden farklı olması ve kazalardan kendilerini koruyabilecek gelişimsel özelliğe henüz yeterince sahip olamamalarını nedenler arasında sayabiliriz. Okul öncesi çocuklar meraklı, araştırmacı ve tehlikelerden habersizdir. Hareketlilik ve bağımsızlık duygusu artmıştır. Kendilerini tam kontrol edemez, neyin güvenli, neyin tehlikeli olduğunu bilemezler. Meraklı yapıları, sabırsız olmamaları ve korkusuzca girişimci olmaları sebebiyle tehlikeli sorunlarla karşı karşıya gelirler.
Çocuk odalarında...
Vakitlerinin çoğunu kendi odalarında geçiren çocuklar için alınması gereken önlemleri şöyle sıralayabiliriz;
Çocuk karyolasının konumu çok önemlidir. Örneğin; pencere ve klima önü gibi doğrudan hava sirkülasyonu olan yere konulmamalıdır.
Çocuk karyolası; priz, elektrik düğmesi, perde, perde ipine uzanamayacak konumda olmalıdır.
Çocuk karyolası tekerlekli ise stoperli olarak tutulmalıdır.
Keskin kenar ve köşeleri olmamalıdır.
Korkuluk aralıkları 2.5 santimden dar, 6 santimden geniş olmamalıdır.
Çocuk odasının zemini toz tutucu halı vb. malzeme ile kaplanmamalıdır. Kolay temizlenen ve toz tutmayan malzemeler tercih edilmelidir.
Aydınlatma tavandan veya duvardan yapılmalı, lambader kullanılmamalıdır.
Odada mevcut sivri köşe ve kenarlar koruyucu ile kaplanmalı, kapılara menteşe ve her iki tarafına da parmak koruyucu uygulanmalıdır.
Sallanan koltuk gibi hareket eden eşyalar bulundurulmamalıdır.
Yüksekte olan alt değiştirme masası 1 yaşından sonra kullanılmamalıdır.
Yüksek dolaplar duvara sabitlenmelidir.
Çekmece ve dolap kapaklarına çocuk kilidi uygulanmalıdır.
Sarkan kablolar, kablo kanalı içine alınmalı ve prizler priz koruyucu ile güvenli hale getirilmelidir
Salon/oturma odasında...
Çocuklar keşif dönemlerinde, evin bütün alanlarını keşfe çıkar, özellikle en çok eşyaların bulunduğu salon onlar için hazine gibidir. Bu nedenle oturma odaları ve salonlarında alınması gereken önlemler şöyledir;
Eşyalar; çocuğun yaşına göre konumlandırılmalı, örneğin oturma grubu hiçbir zaman pencere önüne konulmamalıdır.
Mekanda bulunan sivri köşe ve keskin kenarlar güvenli hale getirilmeli, pencerelere çocuk güvenlik kilidi, kapıya parmak koruyucu takılmalıdır.
Kütüphane ve raflı dolaplar, duvara sabitlenmeli, TV ve elektronik aletler de özel güvenlik ürünleri ile sabitlenmeli ve koruma altına alınmalıdır.
Büfe ve dolaplardaki çekmece ve dolap kapakları güvenlik kilitleri ile güvenli hale getirilmeli, varsa tüm cam yüzeyler güvenlik filmi ile kaplanmalıdır.
Yutulabilecek boyuttaki objeler, çocuğun ulaşamayacağı yere konulmalıdır.
Sabit ve uzatmalı prizler, priz koruyucu ile kapatılmalıdır.
Saksı ve süs bitkilerindeki topraklar saksı toprak koruyucusu ile koruma altına alınmalıdır. [1] Etrafta zemini kaygan hale getirecek magazin ve dergi yaprakları kayma sebebi olacağından bulundurulmamalıdır.
Mutfakta...
Kazaların çoğunun yaşandığı mutfaklar, bebek ve çocuklar için en çok tehlike arz eden mekanlar arasındadır. Burada alınabilecek önlemler ve dikkatli olunması gereken noktalar ise şunlardır:
Ocak ve fırın için ocak bariyeri ve fırın için fırın kilidi kullanılmalı, mümkün olduğu kadar deterjan ve benzeri temizlik ürünleri dolapların alt gözlerine konulmamalı, konulmak zorunda ise mutlaka çocuk güvenlik kilidi kullanılmalıdır.
Çatal, bıçak ve benzeri mutfak eşyalarının bulunduğu dolap ve çekmeceler, çocuk güvenlik kilidi ile güvenli hale getirilmelidir.
Buzdolabı için buzdolabı kilidi kullanılmalı, buzdolabı kapağına mıknatıslı magnetler iliştirilmemelidir.
Mutfak tezgahı ve benzeri keskin köşe ve kenarlar; köşe ve kenar koruyucusu ile kapatılmalıdır.
Mutfakta masa varsa, uzun masa örtüsü kullanılmamalıdır.
Su sebili varsa sıcak su bölümü iptal edilmelidir.
Bulaşık makinesi için kilit kullanılmalıdır. Bulaşık makinesine yerleştirilen çatal-bıçak gibi sivri ev aletleri ters olarak konulmalıdır.
Balkon veya bahçede...
Çocukların eve kapanmalarını önleyen bahçe ve balkon gibi yerler, en çok dikkat gerektiren alanlardır. Burada alınabilecek ufak bazı güvenlik önlemleri sayesinde, çocuğun güvenilir bir şekilde oyun oynaması sağlanabilir.
Balkon kapısına çocuk güvenlik kilidi konulmalı, ayrıca balkon parmaklık aralıklarının özelliklerine göre file veya pleksi uygulaması yapılmalıdır. Ancak balkonda masa, sandalye gibi eşyalar var ise, çocuk yalnız bırakılmamalıdır.
Bahçede bitkilerin çocuğa zarar vermeyecek türleri seçilmeli, böceğe karşı ilaçlama yapıldıktan 48 saat sonra çocuk bahçeye çıkarılmalıdır.
Bahçe çiti çocuğun aşamayacağı şekilde olmalı, bahçe çitinin yanında ağaç olmamalıdır.
Bahçede yüzme havuzu varsa, kesinlikle standartlara uygun havuz güvenlik bariyeri kullanılmalıdır.
Zehirlenmelere karşı...
Anne babaların gözden kaçırdığı noktalardan biri de evde bulundurdukları kimyasal ürünlerdir. Bu tür ürünler özellikle bebek ve çocukların dikkatini çeker. İşte, çocuğunuzu bu tür ürünlerden uzak tutmak için dikkat etmeniz gereken noktalar...
Zehirlenmelere sebep olabilecek deterjan ve temizlik ürünleri ile yetişkinlere ait ilaç ve vitaminler çocuğun erişemeyeceği yükseklikteki dolaplarda muhafaza edilmeli ve mutlaka çocuk güvenlik ürünü kullanılmalıdır.
Gıda zehirlenmesine karşı gıdalar çocuğun ulaşabileceği yerde bırakılmamalıdır.
Mutfakta mutlaka gaz ve duman zehirlenmelerine karşı duman ve gaz dedektörü bulundurulmalıdır.
Hazırlayan: Şenay Çelik
