Birçok anne-baba, çocuğunun utangaç büyük bir sorun olduğunu Çünkü konuşkan ve girişken hoşlarına gider. Her çocuğun etmenin önemi kadar, 3-4 yaş civarında daha sık karşılaşılan utangaçlığın uzun vadede sorun haline dönüşebilme ihtimali de göz ardı edilmemeli. Konuyla ilgili bilgi aldığımız Davranış Bilimleri Enstitüsü'nden Psikolog Şeyda Özdalga anne-babaları, çocuklarının bu davranışları karşısında onları zorlamak ve yargılamak yerine sosyalleşmelerini sağlamak yönünde hareket etmeleri gerektiği ile ilgili olarak uyarıyor. Anlayacağınız yine anne-baba tutumlarına çıkıyor kapı. Karakter oluşumunda her ne kadar genetik faktörler etkili de olsa (mizaç), bir o kadar da çevrenin, özellikle de sizin sözleriniz ve tutumunuz, çocuğunuzun bu konudaki eğilimini belirliyor ve kişilik gelişimi üzerinde etki ediyor.

Utangaç çocuklar…

Çocuğun ilk 3 yıl içinde ona bakım veren yetişkin bir birey (çoğu zaman anne) ile yaşadığı ilişkideki bağlanma deneyimleri, ebeveynin dış dünyayı tehlikeli olarak çocuğuna sunması, onu sık eleştirip özgüvenini zedelemesi ve konuyla ilgili travmatik anılar, o çocuğun ilişki kurma becerisini etkiler. Sağlıklı bağlanma modeli olan güvenli bağlanma ile yetişkin çocuğun acısını, üzüntüsünü, korkusunu ve diğer ihtiyaçlarını doğru anlayıp onu yatıştırabildiği durumlarda çocuk, yetişkine güvenle bağlanır. Bu bağlanma tarzına sahip bireyler, hem kendilerini hem de başkalarını olumlu görme eğilimindedirler. Yakın ilişkilere değer verirler, bu tür ilişkileri başlatmakta ve sürdürmekte başarılıdırlar. Ancak bu ilişkiler sırasında kişisel özerkliliklerini yitirmemeyi de başarırlar. Sosyalleşmelerine engel olunup, çevreyle iletişme geçmekte zorlanan, utangaç olarak değerlendirilen çocuklar ise, güvensiz bağlanma nedeniyle yetişkine ihtiyaçlarını belli etmeyerek korkularını, üzüntülerini kendi içlerinde halletmeye çalışırarak, ilişki kurmayı reddederler.

Dikkat etmeniz gerekenler

Ona ev içi becerebileceği küçük sorumluluklar verin. Tabağını taşıması, oyuncaklarını toplaması gibi… Alacağı sorumluluklar onun kendine güvenini geliştirecektir.

Dış çevre ve insanları birer tehlike olarak sunmayın. Sizin için de güvenilir olan yer ve kişileri özellikle vurgulayın. "Akşam teyzenlere gideceğiz. Seni çok özlemiş." gibi

Yeni kişi ve ortamlara uyumunu arttırmak için önceden neler olabileceği hakkında bilgi verin.

Aşırı koruyarak onu acizleştirmeyin.

Dans, şarkı öğreterek eğlenin. Bu ortamın doğal, keyifli oluşunu yaşarsa farklı insanlara da sunması daha kolay olur.

Kuklalar, resimler ve hikayeler yardımıyla insanlarla nasıl selamlaşabileceğini öğretin.

Siz selamlaşarak, çocuğunuza model olun.

İlişki kurması için zorlayıcı davranmayın.

Eve gelecek misafire kapıyı açma görevi verin.

Oyun kurallarını anlatın, kurallara uymasını cesaretlendirerek, uyduğunda güzel sözlerle ödüllendirin.

Oyuncağını arkadaşı ile paylaşmasını sağlayın.

Oyuncak telefon ile konuşma egzersizleri yapın.

Tanıdıklarıyla telefonda konuşmasına fırsat verin. Tanıdıkların onu aramasını sağlayın.

Arkadaşlarını eve çağırın. Onların da evine gitme organizasyonları yapın.

Kısa ve net yönergeler verin. "Sadece bahçede oynuyorsunuz." gibi…

Lokantada neler yiyebileceğini söyleyip, siparişini vermesine fırsat tanıyın.

Açık büfelerden yemeğini kendi başına almasına destek olun.

Güvenli alanlarda elinizi tutmadan yürümesine imkan verin.

Her zaman, her koşulda yanında olmayın. Nereye gideceğiniz ve ne yapacağınızın bilgisini verin. Dönüşte de neler yaptığınızı anlatın, onun neler yaptığını öğrenin.