Bebeğiniz karnınızda alışmış olduğu sevgi ve güven çemberine, dünyaya geldikten sonra da ihtiyaç duyar. Sıkıntılı hareketleri ve mızıldanmasının arkasında, hep bir ihtiyacı yatar aslında. İhtiyacı karşılandığında da rahatlar elbette. Beslenme ihtiyacını karşılarken içgüdüsel olarak ne yapacağından emindir, annesinin memesini arar. Ama bedeniyle ilgili rahatlama ihtiyacı duyduğunda tek bildiği şey gerinmektir. Bu konuda bir diğer önemli ihtiyacı ise, yemek içmek kadar önemli bir şey olan "dokunuşlar"dır. Her fırsatta, ona dokunuyor olmalısınız elbette, ama masaj da bunun için en keyifli bahanedir. Peki, masajın onun için gerçekten rahatlatıcı olmasını nasıl sağlayabilirsiniz? Emsey Hospital'dan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mesut Zeren, bebek masajının püf noktalarını anlattı. Sağlık için de yararları olan masaj ile bebeğinizde bedensel rahatlama sağlarken, bir yandan da onun belki de en önemli sorunlarından biri olan kolik ile başa çıkabilmesine yardımcı olabilirsiniz.
Neden masaja ihtiyaç duyulur?
Bebekler, henüz konuşmaya başlamadıkları için açlık, ağrı ve uykusuzluk gibi sorunlarını ağlayarak belli etmeye çalışırlar. Kendilerini ifade etmek amacıyla sürekli ağlayan bebeklerinin ihtiyaçlarını tespit edebilmek, yeni anne-babalar için başlarda zorlayıcı olabilir. Yenidoğan döneminden hemen sonra, bebekler açlık ve ağrı gibi birincil ihtiyaçlarının dışında, mutsuz olma durumunda da ağlarlar. Ağlama nedenini iyi tespit edebilmek için, bebeğin tüm ihtiyaçlarının giderildiğinden emin olunmalıdır. Öncelikli ihtiyaçları tam ise, bebeğe masaj yapılmalıdır. Çünkü masaj aslında bir sevgi gösterme yoludur.
Fiziksel yararları
- Masajla birlikte artan kan akışı, dokulara giden oksijen miktarını artırır.
- Bebeğin kas, sinir ve iskelet sisteminin gelişmesine ve kas-sinir koordinasyonunun sağlanmasına yardımcı olur.
- Lenf akışını düzenleyerek toksinleri vücutt an uzaklaştırır, bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olarak, bebeğin hastalıklara karşı direnç kazanmasını sağlar.
- Doğal ağrı kesici görevi gören endorfin hormonunun salgılanmasını sağlayarak; diş çıkarma, aşı ve kulak ağrısı gibi rahatsızlıklarda bebeğin ağrısını dindirir.
- Bağırsaklarda biriken gazın çıkarılmasını sağlayarak bebeği rahatlatır.
- Gece uykusunu derinleştirir.
Psikolojik yararları
- Anne-bebek arasındaki tensel iletişim, bağlanma sürecini hızlandırarak emzirme sürecinin kolaylaşmasına yardımcı olur. Bebeğiyle daha fazla fi ziksel temas kuran annelerin süt miktarı artar ve emzirme süresi uzar.
- Masaj dokunma aracılığıyla yapıldığı için, bebeğin kendini güvende hissetmesine yardımcı olur.
- Bebeğin gerginliğini azaltarak daha huzurlu olmasını sağlar.
- Dokunularak büyüyen bir bebek sevildiğini hissederek özgüven geliştirir.
- Masaj aracılığıyla bebeğinin rahatladığını gören annenin kendine güveni artar.
- Masaj sırasında annenin ve bebeğin salgıladığı oksitoksin ve seratonin hormonları, stres düzeyinin azalmasını sağlayarak anne sütünün artışına katkı sağlar.
Masaj için ihtiyaç duyulanlar
Masaj esnasında bebeğin kendini güvende hissedeceği ve ebeveynle bebeğin rahatsız edilmeyeceği sessiz bir ortama ihtiyaç duyulur. Bebeğin açıkta kalma hissini yaşamaması için, masaj yapılmayan kısımlarını kapatacak bir örtü kullanılması koza görevi görerek, daha huzurlu olmasını sağlar. Masaj yapılan ortamın ısısının ılık olması ve bebeğin düşemeyeceği uygun bir alan yaratılması gerekir. Masaj yaparken bebek yağlarının kullanılmasında bir sakınca yoktur. Bebeğin teninde alerjik bir tepki yaratıp yaratmadığını tespit ett ikten sonra badem yağı da kullanılabilir.
Nasıl yapılır?
Yüz masajı
Başparmaklar bebeğin alnına konularak şakaklara doğru hareket ettirilir. Kaş bölgesinde de aynı hareket tekrarlanır. Ardından başparmaklarla burnun başlangıcından itibaren yanak bölgesine kadar sıvazlama hareketi yapılır, aynı işlem çeneye de uygulanır.
Göğüs masajı
Her iki el göğsün ortasına yerleştirilerek koltuk altlarına doğru hareket ettirilir. Ardından minik bir daire çizilerek başlangıç noktasına geri dönülür. Sonra eller göğsün ortasından itibaren çaprazlama olacak şekilde iki omuza doğru ileri ve geri kaydırılır.
Kol masajı
Bebeğin kolları kaldırılarak omuzdan bileğe kadar önce tek, sonra çift elle sıvazlayarak masaj yapılır. Ardından aynı hareket bilekten omuza doğru ters yönde tekrarlanabilir. Bebekler el masajından büyük keyif aldıkları için avuç içleri açılarak her parmak tek tek ovulabilir. Sonrasında bebeğin kolu, iki el arasında aşağıdan yukarıya, yukarıdan aşağıya doğru olacak şekilde eller ileri ve geri hareket ettirilerek yuvarlanır.
Bacak masajı
Bacak, iki el yardımıyla yukarı kaldırılır ve eller birbirlerinden ters yönlerde çevrilerek bacak ovulur, bu hareket kalçadan bileğe doğru devam ettirilir. Bebekler, el masajı gibi ayak masajını da çok severler. Topuk bölgesi başparmakla hafi fçe bastırılarak ovulur, bu hareket parmaklara kadar yavaş tempoda devam eder. Ayak parmaklarının her biri de teker teker ovulur.
Sırt masajı
Bebek, bir yastık veya yumuşak bir battaniyenin üzerine yüzüstü yatırılır. Ellerin sırt üzerinde ileri ve geri hareket etmesiyle masaja başlanır. Omurgaya dik açı oluşturacak şekilde, ellerle sürtme hareketi yaparak, eller boyundan kalçaya doğru hafi f hafi f kaydırılarak tüm sırt sıvazlanır. Masajı tamamlamak için bebeğin sırtı boyundan aşağı doğru yavaşça okşanabilir.
Karın masajı koliğe iyi geliyor
Karın masajı, özellikle kolikli bebeklerde karın ağrılarının giderilmesinde oldukça etkili bir yöntemdir. Bu yöntemin etkili olabilmesi için; eller, bebeğin karnından bacaklarına kadar kum çeker gibi hareket ettirilmeli, ardından bebeğin bacakları havaya kaldırılarak, dizlerden bükülerek, karna doğru bastırılmalıdır. Bu hareket, bebeğin karın kaslarının gevşemesine yardımcı olacaktır. Karın masajı, parmak uçlarının bebeğin göbeğinde soldan sağa doğru yürütülmesiyle tamamlanır. Bu hareket bebeğin gaz çıkarmasına yardımcı olur.
"Masaj, bebekleri huzurlu kılıyor"
Masaj, bebeğin tepkilerini öğrenmek için iyi bir yoldur. Sevgi, ilgi ve fiziksel temasla büyüyen bebekler, strese karşı daha dengeli, huzurlu ve dayanıklı olurlar. Şefkatli dokunuşlarınızla, bebeğinizin kendini daha iyi hissetmesini sağlayabilirsiniz.
- Dr. Mesut Zeren
Bebek masajdan hoşlanmıyorsa…
Aslında her bebek masaj yapılmasından keyif alır. Eğer keyif almıyorsa koşulların uygun olmaması söz konusudur. Öncelikle uygun ortamın sağlanması önemlidir. Yoksa bebek huzursuzlaşır ve masajdan rahatsız olur. Masaja başlamadan önce annenin kendisini rahatlatması da önemlidir. Masajı her gün bebeğinizin aç ve huysuz olmadığı bir saatte yapın. Bebeğe dokunmadan önce ellerinizi ısıtın. Soğuk ellerle tenine dokunmak, onu huzursuz edecektir. Bebeğiniz ağlar veya huysuzlanırsa onun vücudunun o kısmına masaj yapmayı bırakıp, başka bir bölgeye geçin. Eğer ağlaması bir dakikadan fazla süserse masajı tamamen bırakın. Karın bölgesine yemekten sonraki bir saat içinde veya göbek kordon yarası tam düzelmeden asla masaj yapmayın.