Neden ek besinlere geçiş döneminde pişik sorunu yaşanabilir?
Bebeklerin metabolizması ek besinlerle karşılaşma sırasında alerjik reaksiyon geliştirebilir. Besin alerjileri bu geçiş döneminde pişik oluşumunun başını çekebilir. Örneğin; inek sütü bazlı besinlerin alınmasıyla oluşan ve ülkeden ülkeye değişmekle beraber yaklaşık yüzde 2-4 arası gibi azımsanmayacak düzeyde gözlenen inek sütü alerjisi bile tek başına popoda gelişen pişik ile kendini belli edebilir. Fındık, fıstık, ceviz gibi kuruyemişler; çilek, kivi gibi meyveler ve domates gibi sebzeler besin alerjisine neden olabilir. Bunun haricinde asitli ve gazlı, baharatlı, acılı besinlerin bebeğe verilmesi hem uygun değil hem de pişik oluşumu için bir nedendir. Anneler de emzirme müddetince bu tür besinlerden uzak durmalıdır.
Nelere dikkat etmek gerekir?
Bebeklerde ek besine kontrollü ve yumuşak geçiş yapmak gerekir. Ek besinlere geçerken teker teker ve az miktarda başlanmalı; bebeğin gereksinimi ve reaksiyonuna göre artırılmalı veya vazgeçilmelidir. Örneğin; ilk seçilecek besin bir yemek kaşığı kadar sebze (havuç püresi, patates, kabak gibi) veya mevsim meyvesi (elma, şeftali, armut püresi gibi) olmalıdır. Birçok besinin karıştırılmasıyla oluşturulan bulamaç tarzı besin ile bebeğin ilk başta beslenmesi maalesef yanlış bir yaklaşımdır. Bu durumda bebekte gelişebilecek ters besin reaksiyonunun içerikteki hangi maddeye karşı olduğunu tespit etmek mümkün olmaz. Alerjik potansiyeli kuvvetle muhtemel olan inek sütü, bal, yumurta akı, ceviz, fındık, fıstık, kakao, domates, çilek, kivi gibi besinler 1 yaşından evvel kesinlikle verilmemelidir. Mandalina, portakal gibi C vitamininden zengin olmakla beraber asit içeriği yüksek olan meyveler bebeğin dışkısının asitli olmasına neden olarak bu dışkının ciltle teması sonucu pişik oluşumunu tetikleyebilirler. Dikkatli olunması gerekir. Pişiğin idrar veya dışkıda uzun süre bekleme sonucu gelişen amonyağın cilde teması ile meydana geldiği göz önünde bulundurulduğunda; bebeğin bezinin sık sık değiştirilmesi, havalandırılması ve altının kuru kalmasına dikkat edilmesi gerekir.
Önerileriniz neler?
Pişiği oluşmadan önlemek özellikle bebekte oluşabilecek acıyı ve sıkıntılı durumu başlamadan bitirmek açısından önemlidir. Bahsedildiği gibi pişik oluşumuna neden olabilecek etkenlerden uzak durulmalıdır. Alerjik potansiyeli yüksek besinler bebeğe verilmemeli; bebeğin bezi gevşek bağlanıp, alt bölgenin havayla teması sağlanmalı, bebek alt temizliğinde kullanılan temizleme mendilleri paraben ve kimyasal içermemeli, bebek cildine uygun ve alkolsüz olmalıdır. Pişik önlemeye yönelik kremler bebek cildinde bariyer görevi yaparak, idrar ve dışkının tahriş edici etkilerinden cildi korurlar. Bez değişimi sırasında bu kremler koruyucu olarak kullanılabilir. Çinko oksit içeren kremlerin yenidoğan döneminde çinko içeriği yüzde 10-15 daha sonraki aylarda yüzde 20-40 oranında olmalıdır.
Hazırlayan: Aytülike KESKİN
