Tüm anneler bebeklerini kucaklarına aldıkları andan itibaren, "Acaba tatlı miniğim beni görebiliyor mu?" diye merak ederler. Eskiden olsa cevap, belki "hayır" ya da "çok az" diye söylenirdi. Fakat uzmanlar artık bunların aksine bebeklerin görme duyusunun hızla geliştiğini, hatta birkaç ay içinde nesnelerin renklerini bile seçebildiğini söylüyorlar… İşte, Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Mehmet Tahir Şam'ın bebeklerin ilk 12 ay boyunca dünyayı nasıl gördükleri ve bebeklerde rastlanan göz hastalıkları ile ilgili verdiği önemli bilgiler...
Bebekler ne zaman net görmeye başlar?
Yapılan araştırmalara göre; bebekler yetişkin düzeydeki gibi görmeye 2 yaş civarında yaklaşırlar. Tamamen net görme, 4-5 yaş civarında olur. Ancak 3 aylık bir bebeğin farklı yüzleri ayırt edebildiği, 6 aylıkken ise cisimleri ayırabildiği bilinir.
Anlamak için neler yapılabilir?
Yeni doğan bebek annesinin yüzünü 25-30 santim uzaktan fark edebilir. Işığa tepki verir. Zamanla parlak renkte cisimlere ilgi gösterir. Yaklaşık 4-5 aylıkken cisimlere uzanıp tutmak ister. Bebekler annelerinin yüzüne bakar ve hareketlerini taklit ederler.
Görme problemleri
Doğuştan olan görme problemlerinde, be beğin göz şekli, rengi ve büyüklüğüne dikkat edilmelidir. Normalden küçük veya büyük gözlü, gözünün saydam olması gereken yeri bulanık ve gri olan bebekler ile göz bebeği beyaz olan bebekler hemen göz doktoruna getirilmelidir. Göz anomalileri, glokom ve katarakt bu yolla tanınabilmektedir. Bu durumların tedavisi, genellikle cerrahidir. İlk 3 ayda gözlerin zaman zaman kayması normaldir. Ancak bebeğin bir gözü sürekli içe ya da dışa kayıyorsa veya her iki gözde içe-dışa veya aşağı-yukarı hızlı bir şeklide kayma hareketi oluyorsa görmediğinden şüphelenilmelidir.
Göz kanalı tıkanması
Bebeklerde ilk aylarda gözyaşı kanalının tıkanıklığına sık rastlanır, ancak yaklaşık 6.-7. ayda çoğu bebekte göz yaşarması ortadan kalkar. Ancak bu aydan sonra bebeğinizin gözünde sulanma, sık sık çapaklanma varsa göz doktoruna başvurulmalıdır. Erken dönemde medikal tedavi ve basit girişimler yeterli olurken ilerleyen yaşlarda cerrahi tedavi zorunlu olabilir.
Pembe gözler
Yeni doğan bebekte göz kızarıklığı, doğum sırasında mikrop kapmaya veya yenidoğan glokomuna bağlı olabilir. Doğum travmasına bağlı masum kanamalar da görülebilir. Bu durum zaten hastanenin yenidoğan bölümünde kontrol edilir. Ancak bazen belirtiler bebek eve çıktıktan sonra belirginleşebilir. Bu durumda acilen göz doktoruna başvurulmalıdır. Sebebe bağlı olarak ilaç tedavisi veya cerrahi tedavi uygulanabilir. İlerleyen aylarda bebeğin hareketlenmesiyle göz yaralanmaları, bebeğin tırnağıyla gözünü çizmesi, enfeksiyon ve 1 yaşına doğru da gözde alerjiye bağlı kızarıklık görülebilir.
Korneaya bağlı aşınmalar
Bebeğin kendi tırnağıyla gözünü çizmesi nadir değildir. Bu durumda gözde aşırı sulanma, kızarıklık ve ışık hassasiyetine bağlı olarak bebeğin gözünü açmaması gelişir. Korneayı tutan bir enfeksiyon gelişmişse bu tabloya akıntı da eşlik eder. Bebeğin korneasında lekelenme, bulanıklaşma ve beyazlaşma görülürse durum daha ciddi demektir. Tüm bu durumlarda acilen doktora başvurulmalıdır. Erken ilaç tedavisiyle çoğunlukla hasar kalmadan iyileşme sağlanırken; ileri vakalarda cerrahi tedavi gerekliliği, kalıcı görme bozukluğu, hatta göz kaybı gelişebilir.