Alttan çıkan tek dişiyle ne kadar da sevimli gözüküyor bebekler. Bize sevimli geliyor gelmesine, ancak diş çıkarma dönemi onlar için biraz sıkıntılı bir süreç. İştahsızlık, ateş ve uykusuzluk… Bazen hepsi bir arada olabiliyor! Bu demek oluyor ki anne-babaları da zorlu günler bekliyor. Ama telaşlanmayın! Çünkü sizlere bebeğinizi rahatlatacak önerilerimiz var. Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu, diş çıkarırken bebeklerde görülen belirtileri anlattı ve ilk dişlerin bakımı hakkında bilgi verdi. Acaba ilk dişler miniğinize ne zaman merhaba diyecek?
İlk dişler
Bebekler diş çıkarmaya genellikle 6. ya da 7. ayda başlar. Ancak bu durum, bebeğin genetik özellikleri ve vücut yapısına göre farklılık gösterebilir. Kalıtsal özellikler diş çıkarma ve diş sağlığını doğrudan etkiler. Dişler ilk olarak önlerde çıkar. Daha sonra köpek dişleri, sırasıyla birinci ve ikinci azı dişleri ağızdaki yerlerini alır. 1 yaşına kadar, 8 süt dişinin çıkması beklenir. 3 yaşına kadar bebeğin 15-20 adet dişe sahip olması normal sayılır. Ön santral dişler 6-10. ay, yan dişler 9-12. ay, köpek dişleri 15-21. ay, birinci azı dişleri 13-18. ay, ikinci azı dişleri ise 24-33. aylar arasında çıkar.
Belirtileri
Salya akıtma: Bebekler genelde 2-3 aylıktan itibaren salya akıtmaya başlarlar. Bu durum normal olarak kabul edilir. Bazı bebekler bu süreçte az salya akıtırken, bazılarında ise salya miktarı daha fazla olabilir.
Ağrı: Dişin çıkması esnasında diş etine basınç uygulandığından, iltihap dolayısıyla ağrı söz konusu olabilir. Bu ağrılar en çok bebeklerin azı dişleri çıkarken görülür.
Yanak ve çenede kızarıklık: Bebeklerde salyaya eşlik eden bir diğer belirti de yanak ve çene bölgesinde kızarıklıktır. Salyayla birlikte kızarıklık ve çatlaklar oluşabilir.
Huysuzluk ve ağlama: Dişlerin çıkarken neden olduğu ağrı ve kaşıntılar, bebeğin huysuzlanarak ağlamasına neden olabilir. Dişler tamamen çıkana dek bu şikayetler devam edebilir.
Isırma davranışı: Bebekler dişlerin çıkması esnasında şiddetli kaşıntı yaşadığından, ellerine geçirdikleri nesneleri kaşınma amacıyla ısırırlar.
Ateş: Her bebekte olmamakla birlikte, bazı bebeklerde diş çıkarma esnasında ateş görülebilir. Ateşin yüksek olmaması durumunda endişelenecek bir şey yoktur, ancak ateş yükselirse mutlaka bir doktora danışılmalıdır.
İştahta azalma: Diş çıkarma esnasında yaşadıkları huzursuzluk nedeniyle katı gıdaları yemeyi reddedebilirler. Bu durumda endişelenmeye gerek yoktur, diş çıktıktan hemen sonra iştah eski haline döner. Bu dönemde bebeklere sıvı gıdalar verilebilir.
Uykusuzluk: Diş çıkarma nedeniyle oluşan ağrılar, bebeğin uykuya dalmasını güçleştirir. Böyle bir durumda, anne bebeğini emzirerek ve ilgi göstererek sakinleştirebilir.
Diş eti kanaması: Diş çıkarken diş etine baskı uygulandığından, bazı ufak diş eti kanamaları oluşabilir. Diş etine pamuk konulabilir.
Bebeğinizi rahatlatmak için…
Bebekte salya artışı ve ağrıyla birlikte yüzde kızarıklar oluşması normaldir. Böyle bir durumda bebeği rahatlatmak için kızarıklıklara, bebeğin hassas ciltleriyle uyumlu nemlendirici ve besleyici krem uygulanabilir. Aşırı soğuk olmayan, serin meyve püresi ve içecekler bebeğin rahatlamasına yardımcı olacak, ağrıların azalmasını sağlayacaktır. Bol sıvı verilmelidir. Bebeklerin bu dönemde salya akıtması artacağından, sıvı ihtiyaçları da artış gösterir. Bu dönemde diş eti kaşınmaları olacağından, bebeğin diş etlerini kaşıması için, diş kaşıyıcılardan yardım alınabilir. Ancak bu ürünlerin plastik olmamasına ve boya içermemesine özen gösterilmelidir.
Diş bakımı
Yemeklerden sonra bebeğe az miktarda su verilmelidir ve dişler ıslak gazlı bezle silinmelidir. Bu, basit ama önemli noktalara dikkat ederek bebeklerin diş bakımı mutlaka yapılmalıdır. Süt dişleri ilk çıktığında, yumuşak bir fırçayla diş fırçalama alışkanlığının kazandırılması gerekir. Ayrıca 2-3 yaşlarında çocukların diş hekimleriyle tanışması sağlanmalı, gereksiz ve doktor önerisi olmadan ilaç kullanmaktan kaçınılmalıdır. Bebeklere hazır yiyecekler ve katkı maddeli meyve suları asla verilmemelidir. Bu tip hazır gıdalar diş çürüklerine neden olur. Ayrıca gelişimlerine de faydası olmadığı gibi zararı çoktur.
Hazırlayan: Başak DOĞRU
