Deniz Bağrıaçık / Aktuel.com.tr
Reyhan Baylan, Robert Koleji bitirdikten sonra, Amerika'nın en iyi üniversitelerinden biri olan John Hopkins'e kabul olmuş ve böylelikle Amerika macerası başlamış. Milenyum Kuşağının genç girişimcilerinden Baylan, finans dünyasının kalbi olan Wall Street'e çalışabilme gibi nadir sağlanan bir başarıya da imzasını atmış. Daha sonra Türkiye'ye dönüp "en sosyal" alışveriş sitesi Stilsos 'u kurmuş. Stilsos bugün bir yandan sosyalleşip bir yandan online alışveriş yapmak isteyenlerin ilk tercih ettiği adreslerden.
Reyhan Baylan ile finans dünyasından moda dünyasına hızlı geçişini ve yakaladığı başarıyı konuştuk.
Amerika'daki kariyeriniz nasıl başladı?
Amerika'da olmak bana çok cazip gelmeye başlayınca, orada kalmanın yollarını düşünmeye başladım. Danışmanlık şirketlerine ya da bankacılara kolay vize veriliyordu. Finansla uğraşmama neden olacak olan kararı orda o şekilde verdim diyebilirim. Yazları stajlar yaptım. Bir yaz da Wall Street'te staj buldum. Bunu hakikaten başarılarımdan biri olarak kabul ediyorum, 1000 kişilik sınıfta, olsa olsa bir ya da iki kişi böyle bir şey yapabiliyordu.
"Tuvaletten beni müşteri için çıkardıklarını bilirim"
O staj başka bir şeye dönüştü mü peki?
Evet, bu tam zamanlı bir işe dönüştü. Orada iki sene analist olarak çalıştım. Sonra devamı geldi, yükseldim. 1000 kişilik bir katta çalışıyordum. Düşünebiliyor musunuz? Müthiş bir tempo, bunu kaldırmak çok zordu. Tuvaletten beni müşteri için çıkardıklarını bilirim.
Buna dayanabildiniz mi?
Başarılıydım ama ben bunu istiyorum muyum diye sordum ve istemediğime karar verdim. MBA'ye başvurdum. Columbia Üniversitesi'ne kabul oldum. New York hayatım devam etti.
Ne yönlerinizi geliştirmeye çalıştınız?
Kapital market bilgim vardı, pazarlama bilgim vardı. Bazı alanlarda gerçekten de iyiydim. Eksik yönlerim neyse onları geliştirmeye çalıştım. Satış, pazarlama gibi dersler almaya başladım.
Amerika'da bu kadar başarılı olmuşken neden dönmeye karar verdiniz?
Tamamıyla kişisel bir karardı. Yeni bir iş teklifi daha gelmişti ancak kabul etseydim, ömür boyu Amerikan bir hayat yaşayacaktım, göze alamadım. Sıfır plan yaparak Türkiye'ye döndüm. Birçok iş teklifi aldım, bankacılık hayatıma burada Garanti Portföy'de başladım. Alternatif fon yöneticisi pozisyonunda çalışmaya başladım. Finanstan çıkmak istedim, ardından Boyner Holding'e tamamıyla danışmaya gittim ve oradan bir iş teklifi geldi. Ardından Google'dan ve sonra Groupon, bu kesinlikle, güzel bir teklifti. Ve kabul ettim.
Bunca başarılı kariyer ve iyi pozisyonlardan sonra "Stilsos" nereden geldi?
Stilsos benim Amerika'ya deneyimimden kaynaklanıyor. Benim Amerika'da kullandığım birçok alışveriş sitesi vardı. Hem alışveriş yapıp sosyalleşmenizi sağlayan siteler var. Bunun bir ihtiyaç olduğunu düşünüyordum ve doğru bir zamanı bekliyordum. E-ticaret yeterince büyüsün ve adres olsun diye, piyasanın gelişmesini bekliyordum. Piyasayı tanımak için de böyle bir şirkete girdim. Baktım ki herkes sitelere yatırım yapıyor, perakendeciler kendi sitelerini açıyor. Sezon alışverişi yapabileceğiniz siteler çoğalmaya başlayınca doğru vakit dedim. Groupon'dan sonra da Limango'da bir ara çalışmıştım burada da girişimcilik adında bir deneyimim olmuştu.
Kendi işinizi kurmada en çok ne sizi motive etti?
Heyecan önemliydi. Heyecan duyuyordum uzun zamandan sonra.
Kurumsal hayat size göre miydi?
Kurumsal hayata çok iyi uyum sağlayabiliyorum. Girişimci hayatta da var olabiliyorum ama bana sorarsanız ben daha girişimci bir hayata uygunum gibi geliyor.
Girişimcilik karakteri peki nasıl bir karakter?
Doyumsuz ama kötü anlamda değil kesinlikle. Sürekli her şeyden ilham alıp, devamlı bir şeyin başka bir şeyi tetiklemesi gibi. Devamlı bir fikirler geliyor, asla işten çıkıp iş bitiyor gibi değil.
"En ideal hiyerarşi yapısı ordaydı"
Kurumsal hayatta hiyerarşi sizi rahatsız etti mi?
Aklıma hep Amerika geliyor. 2009'de buraya dönmüş olsam dahi, oradaki çalışma düzeni gerçekten de çok hoşuma gidiyordu. En ideal hiyerarşi yapısı ordaydı. Herkes birbirini kollardı, herkes takımındakini kollar, bir alttakini yukarı çekmeye çalışırdı. Bence önemli olan bu takım ruhu vardı ve kimin sizi eğiteceğini ve sizin kimi eğiteceğiniz belliydi.
Türkiye'de bunu bulabildiniz mi?
Maalesef hayır. Bunun üzerine çalışılması lazım.
Türkiye'de yükselmek kolay mı?
Amerika ile en önemli farklardan biri de bu diye düşünüyorum. Amerika'da önünüzü görebiliyorsunuz. Terfi edebiliyorsunuz ki bu güzel bir şey. Burada ise ancak yer açılırsa, siz terfi edebiliyorsunuz ki bu sizin motivasyonunuzu yok eden bir şey. Bence işinde başarılı olduğunu hissettirmelisin.
Amerika'da kalsaydınız, girişimci olmaz mıydınız?
Türkiye ve Amerika çok farklı. Burada şu an yapılabilecek birçok proje var ancak diğer tarafta öyle değil. Bir de babam var önümde, kendi işini yapmış olduğu için daima. Ben çok alışığım, kendi işinin peşinde koşmaya.
Eğitimin karşılığını aldığını hissediyor musunuz?
Çok pahalı bir eğitim aldım, çok şanslıyım ama henüz maddi hiç bir şey kazanmış değilim. Bana network açısından inanılmaz şeyler kattı, Wall Street'te dakikada milyon doları yönetmek çok önemliydi. Bu da aşırı bir güven verdi bana. Eğitimimi kullandığımı düşünüyorum. Ayrıca prestiji çok büyük itiraf etmeliyim.
"Kendimden üç tane daha olsa dediğim bir noktadayım"
Stilsos nasıl gidiyor?
Memnunum, ama kendimden üç tane daha olsa dediğim bir noktadayım. Sitenin beğenilerini, Facebook'ta yarattığı hareketlendirmeyi görüyorum ve bu beni mutlu ediyor. Hep nasıl geliştiririm diye kafa yoruyorum.
"Herkesin sevdiği işi yapması lazım"
Finanstan modaya geçiş nasıl oldu?
İyi ki kendimi dinlemişim diyorum. Bu benim hep sevdiğim bir şeydi ve iyi ki yaptım diyorum. Herkesin sevdiği işi yapması lazım. Bana yapamazsın denmesi çok şevklendiriyor, örneğin Wall Street'te yapamazsın denmesi gibi hâlbuki şu anda ben çok daha fazla mutluyum.
"Dünya çapında bir projeye imza atmak isterim"
Nasıl bir yapılandırmanın hayalini kuruyorsunuz?
Stilsos'la dünyaya açılmayı düşünüyorum. Talep geldi daha şimdiden, bunlar çok mutluluk veriyor. Stilsos yerel bir projeydi sonuçta, dünya çapında bir projeye imza atmak isterim.
Nasıl bir yönetici olacağını düşünüyorsunuz?
Stilsos'un sahipleri gibi hissettirmek istiyorum, onların kendi yerleri gibi görmelerini istiyorum ki bu çok önemli. Ve onları bir yerlere taşımak istiyorum. Gurur duymalarını istiyorum ve birlikte büyüsünler istiyorum. Samimi bir yapım var ve bunu kaybetmek istemiyorum.
Türkiye'de neler uygulanırsa iş hayatında gençler daha mutlu olur?
Tatminsizlik önemli bir neden gençlerin mutsuzluğunda, genelde yükselmek için hiç umut görmüyorlar ve de bu onları çok olumsuz etkiliyor tabii ki de. Türkiye'de üniversitede kendimize benzer insanlarla büyüyoruz, bence biraz da insanlar bundan bocalıyorlar. Hiç buna hazırlanmadan büyütülüyoruz. Amerika'da bütün arkadaşlarım çalışırken ben babamlara, onları denemek amaçlı barmenlik yapacağımı söylemiştim. Hiç hoş karşılanmamıştım. Bunlar hayata hazırlayan şeyler ve çok önemli diye düşünüyorum. Bir de sorumluluk verilmeli, kariyerler desteklenmeli.
"Gençlerin kendilerini gerçekleştirmesine imkan yok"
Türkiye'de maaşlar nasıl?
Hiç iyi değil, İstanbul son derece pahalı bir şehir bence, gençlerin kendilerini gerçekleştirmesine imkân tanınmıyor maalesef.
Herkes girişimci olabilir mi?
Kesinlikle hayır. Bir kere hiç kolay bir şey değil.