"Bu Aziz Petrus Meydanı da nereden çıktı?" diye soruyor Melda Korhan. "Kırk yıllık San Pietro'ya da yeni isim uydurmayı becerdiniz, tebrikler!" Melda hanım, Sabah'ı da içeren bu genel eleştirisinde yerden göğe kadar kadar haklı.
Gerçekten de, Papa'nın ölümü ardından okurlara -ve izleyicilere- sunulan çok sayıda haberde akıl almaz bir isim kargaşası yaşandı.
Hâlâ da yaşanıyor.
Eminim pek çok okur, Papa'yı anmaya gelen yığınların farklı meydanlarda yığıldığı, farklı bazilikalarda toplandığı; cenazenin hangi meydandan kalkacağı konusunda da tartışmalar yaşandığı izlenimini bile edinmiştir.
Yaşanan isim kargaşasına, ölümü izleyen üçüncü günde müdahale ettim. Bunda gecikmemin sebebi, Ergun Babahan ve Yazı İşleri'nin "isimlerde tutarlılık sağlama" konusunda adım atması beklentisiydi. Böyle bir uyarı gelmedi, ama içtenlikle söyleyeyim, gelseydi bile mutlaka "Petrus virüsü" bir yerlere sızardı.
Dış Haberler Servisi, genelde bu tür isimlerde Anadolu Ajansı'nın kullanımını esas alıyor.
Elbette bu, her AA kullanımı doğrudur, demek değil.
Bin yıllık San Pietro Meydanı'na "Aziz Petrus" ismini de AA bulmuş!Aslında, herhangi bir haber kuruluşunda herhangi bir titiz gazeteci büyük ansiklopedilere bir göz atsa veya tecrübeli meslektaşlarına "yahu, Ağca Papa'yı hangi meydanda vurmuştu?" diye sorsa sorun çözülecekti.
Çözülmediği gibi, ikinci günden itibaren şu isimler devreye girdi:
"San Peter", " St. Pietro" (Sabah, 6 Nisan), "San Petrus", "St. Peter"...
Tabii meydanla aynı ismi yaşıyan tarihi Bazilika bunlarla "kombin" yapıldı bol bol!
AZİZ PETERSBURG!
Doğrusu belliydi: San Pietro!
Tıpkı Venedik'in ünlü meydanı San Marco gibi.
Mekân isimlerinde "Kızıl Meydan" gibi bazı istisnalar dışında bulunduğu ülkenin dilinde söylenişi esas alıyoruz: Tiananmen, Akropolis, Trafalgar, Plaza del Mayo, Times Square, Hermitage gibi.
Bunlara Türkçe isim uydurmaya kalkınca gülünç oluyor.
St. Petersburg'a "Aziz Petersburg" mu diyelim? New York'takini "Zaman Meydanı" diye mi analım?
Olur mu?
Bunun çaresi, üşenmeyip başvuru kitaplarına bakmak ve gerekirse konuyu Yazı İşleri'nde karara bağlayarak tutarlılık sağlamak.
Papa haberlerinde öyle komiklikler yaşandı ki, sizlerle mutlaka paylaşmalıyım.
Papa ölünce Vatikan'da herkes görevini kaybediyor. Yerine seçilen, herkesi yeni baştan atamak zorunda. Ama ölümle yeni Papa seçimi arasındaki sürede üst düzey bir yetkili var. Bu kişinin unvanı, özgün dilde "Camerlengo".
Eduardo Martinez Somalo'nun üstlendiği "Camerlengo" görevinin Türkçe'de karşılığı "mabeyinci".
Ama bizim bazı gazeteler ve TV'ler, bu ismi bir dini liderin soyadı sanmışlar.
Bu yüzden bazı haberlerde "Eduardo Somalo Camerlengo" gibi isimler geçti!
Son örnek de matrak: Malumunuz, Papa, iç içe geçmiş, üç katmanlı bir tabutla defnedildi. Bir TV kanalında hadise şu altyazıyla verildi:
"Papa üç ayrı tabuta kondu"!..
