Beş yıl kadar önce Biarritz'e gitmiştim, "sörf" yapıyorsanız mükemmel bir kıyı, yüzmek için gidecekseniz boşverin, fazla dalgalı. Villa Eugenie çok kazık, üstelik koridorlarında da imparatorun hayaleti dolaşmıyor. Miras yiyorlar, ahı gitmiş vahı kalmış eski Biarritz'in adından çöpleniyorlar.
Biarritz'in en güzeli kayalıklar ve de o müthiş deniz feneri.
Oradan İspanya'ya, San Sebastian'a geçtim, evler şirin, plaj harika fakat kumda da denizde de iğne atsan havada kalacak. Değil uzanıp yatmak, poponun ucunu bir köşeye sıkıştırmak ne mümkün... Kulaç atsan birinin bacağına çarpar.
Andığım bu iki yerde de Bask halkı yaşar.
Bask bölgesinin Fransa tarafı merkezden yani Paris'ten yönetiliyor, İspanya tarafı özerk.
Fransa tarafında tabelalar iki dilde. (Helsinki'de de bunu görmüştüm, çünkü Finlandiya'da çok ciddi bir İsveçli azınlığı yaşar ve İsveççe, Fince'nin yanında ikinci resmi dildir.) Hendaye'da tren değiştirip sınırı geçince de birdenbire Bask bayrakları çoğalıyor, kırmızı, yeşil ve beyaz...
Ha, bir de San Sebastian kasabanın İspanyolca'sı (Kastilyaca demek daha doğru), buranın Baskça adı da Donostia.
Fakat Baskça bilmek gerekmiyor, Kastilya dili Donostia'nın her köşesinde geçiyor.
Bütün bunların Fransız ya da İspanyol halklarına ne zararı dokunduğunu anlayabilmiş değilim.
İmdi... Özerkliğin "zararlarını" gerçekten merak ederim.
"Zararı yoktur" demedim, somut olarak o zarar "ne" oluyor, bunu anlamaya çalışıyorum.
Samimi olarak soruyorum ve anlamaya çalışıyorum, Diyarbakır Belediyesi'nin esnaftan toplayacağı paraları Ankara'ya göndermeyip de kendisinin harcamasının Kütahya'da oturan vatandaşa ne gibi bir kötülüğü dokunur?
Diyarbakır Valisi'nin Ankara'dan gönderilmeyip de halk tarafından orada seçilmesi Balıkesirli'nin ne umurunadır?
Kırklarelili delikanlı askerliğini Siirt'te değil de Erzurum'da yaparsa bu zarar mıdır?
Şırnak'ın devlet dairelerinde kırmızıbeyaz ayyıldızlı bayrağın yanında sembolik olarak bir de sarı-kırmızı ve yeşil flama bulunması, Sinop'ta oturan yurttaşı hangi bakımdan olumsuz yönde etkiler?
Etkilemez demiyorum, ne bakımdan zararı dokunur diye soruyorum.
Aydınlara sormuyorum, bürokratlara sormuyorum, halka soruyorum.
Yerel işlere bakacak bir Kürt yerel meclisinin açılması Amasya pazarında elma fiyatını, Rize çarşısında hamsi fiyatını ne yönde etkileyecektir? Hakkâri polisinin üniformasında üç renkli bir de rozet bulunmasının Adana'nın asayiş durumuna getireceği artı ya da eksi nedir?
Böyle olsun demedim, olursa ne girer ne çıkar, bunu sordum. Kanımıza mı dokunur? Sütümüzü mü bozar?
"Vatan millet Sakarya" edebiyatı yapacaksanız geçiniz, somut bir bilginiz varsa bana da bildiriniz.