Türk CEO kurtar bizi!

METİN CAN / İŞTE İNSAN

Global krizler birlikte yeniden şekillenen küresel ekonomi Türk yöneticilerin yıldızını parlattı. Dünyanın önde gelen şirketleri yönetim koltuklarını krizi büyük bir ustalıkla yöneten Türk yöneticilere emanet ediyor.

Türk yöneticilerinin uluslararası arenada tercih edilmesini sağlayan dönüm noktasının son yaşanan global kriz olduğunu söylemek mümkün.

Türkiye'nin ve Türk şirketlerinin son krizde gösterdiği performans yöneticilerimizin kriz deneyimi trendin başlama noktası olurken, risk alma ve girişimcilik konusundaki çeviklikler de Türk yönetici avınım temel taşını oluşturdu.

Bugün itibari ile aralarında Intel, Coca Cola, Microsoft, Unilever, DHL, Deloitte, Pfizer, Sony, Siemens Rezidor Grup, Danone, MasterCard gibi devlerin de yer aldığı şirketlerde 10 bine yakın orta ve üst düzey yöneticinin çalıştığı tahmin ediliyor. Ancak bu rakam kısa sürede çok daha yukarılara çıkacak. Öyle ki uluslararası devlere yönetici temin eden beyin avcılarının verdiği bilgilere göre önümüzdeki bir yıl içinde 25 ülkeden dört bine yakın Türk yöneticisi talebi söz konusu.

AVRUPALILAR DA TAKİPTE
Türkiye'deki beyin avcıları da bu aralar yoğun mesai içersinde. Son dönemde iş yüklerinin iki kat arttığını belirten Data Expert Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Altunkaya son dönemde yaşanan değişimi şu sözlerle özetliyor: "ABD ve Avrupa'daki yöneticiler kriz yönetimine alışkın değil. Bu nedenle de Türk yöneticiler gibi sıkıntılı ve zor dönemlerde başarılı sonuçlar alamıyorlar. Önümüzdeki günlerde Türk CEO'lara olan talebin daha da artacağını tahmin ediyorum. Hâlihazırda çok uluslu Amerikalı, Alman ve İngiliz şirketleri için Türk CEO'lar arıyoruz. Özellikle çevre ülkelerden yoğun talep var."

Altunkaya bu talebi, yöneticilerimizin bölge koşullarını çok iyi bilmeleri ve batı ile doğunun sentezini iyi yapmalarıyla ilişkilendiriyor. Çünkü büyük küresel şirketler, Türk yöneticileri ağırlıklı olarak bölgesel pozisyonlar için tercih ediyor. Türk yöneticilerin gerek satış ve pazarlama becerilerine; gerekse stabil olmayan pazarlar içerisinde çalışma yeteneklerine güvenen firmalar, Türkiye'den yönetici ithal ediyor.

HRM Kurucu Ortağı Aylin Nazlıaka da, uluslararası şirketlerde Türk yöneticilerin tercih edilmesinin özellikle son dönemde yükselen bir trend olduğu görüşünde. Bu durumu oluşturan etkenlerin başında Türkiye'nin coğrafi konumundan kaynaklanan kültürel çeşitliliğin geldiğini söyleyen Nazlıaka: "Yöneticilerimiz ister Ümran Beba gibi doğuya isterse Muhtar Kent gibi batıya gitsin çok rahat uyum sağlayıp çalışabiliyor. Ayrıca risk alıp doğru kararlar verebiliyorlar. Bu nedenle özellikle Avrupa'da finans sektöründe çok tercih ediliyorlar. Türk yöneticiler için koşulsuzluklardan koşul yaratıyorlar diyebiliriz" diyor.

Baraka Danışmanlık Grubu Genel Müdürü reha Abi de en çok finans ve pazarlama alanında Türk yöneticilere talep olduğuna dikkat çekiyor: "Türkiye'de ekonominin değişken olduğu için bizim yöneticiler kriz dönemlerinde ne yapacaklarını biliyorlar. Bu nedenle de finansta tercih ediliyorlar. Pazarlamada tercih edilmelerinin sebebi ise yabancı markalara önemli katkılar sağlamaları.

One World Consulting Kurucu Ortağı Tim Bright 'a göre uluslararası şirketlerin Türk yönetici tercih etmelerinin üç nedeni var: "Birincisi mobiller yani farklı yerlere gitmeye hazırlar. İkincisi değişimi iyi yönetiyorlar. Üçüncüsü de öğrenmeye ve gelişmeye açıklar."

TURİZM, İNŞAAT VE BİLİŞİM ÖN PLANDA
Türkiye'ye artan ilginin sektörel dağılımında ise turizm ve teknoloji ön planda. Pazarlamadan satışa, finanstan insan kaynaklarına kadar çeşitli pozisyonlarda görev alan Türk yöneticiler, özellikle satış konusunda daha başarılı bulunuyor. Türk yöneticilere en çok talep gösteren sektörler ise şu şekilde sıralanıyor; teknoloji, telekom, tüketim malları, finans, dağıtım üretim, ağır sanayi, gayrimenkul, tüketim malları ilaç ve lojistik.

OTOMOTİV DEVLERİ DE İSTEKLİ
Avrupa'da otomotiv pazarı daralırken, Türkiye'nin hızlı büyümesi Türk yöneticileri sektörde yıldız yaptı. Alman otomotiv devi Volkswagen Grubu, dünyada bir ilki gerçekleştirerek Türkiye distribütörü Doğuş Otomotiv'den yönetici transfer etti. Türkiye'deki başarılı pazarlama ve servis uygulamalarının dünyada takdir gördüğünü söyleyen Doğuş Otomotiv CEO'su Ali Bilaloğlu, şimdi de yurtdışına yönetici transfer ettiklerini hatırlatıyor. Bunlardan biri de Türkiye ürün şefi Serkan Uzunay. Volkswagen'in Rusya'daki şirketine Ürün Müdürü olarak transfer olmuş durumda Uzunay. Volkswagen'in transferleri bununla da sınırlı değil. Biri Almanya'daki merkezde olmak üzere iki yönetici daha yurtdışında göreve başlayacak.

AVRUPALI YÖNETİCİ SINIFTA KALDI
Data Expert'in Türk ve Avrupalı 1500 yöneticinin katılımıyla gerçekleştirdiği araştırma, Avrupalı ve Türk yöneticilerin kriz anlarındaki performanslarına ışık tuttu. İki yıl süren araştırmanın en çarpıcı sonucu Türk yöneticilerin kriz yönetimi konusunda Avrupalı meslektaşlarını sınıfta bırakması. Türkiye'de yaşanan politik ve ekonomik krizlerin yöneticileri daha esnek kıldığını gösteren araştırmanın çarpıcı sonuçları var: "Bir Avrupalıyı ekonomik krizle baş başa bıraktığınızda sudan çıkmış balığa dönüyor. Türk yöneticiler ise farklı çalışma koşulları altında çok iyi bir performans gösteriyorlar. Türkler farklı bir ülkeye gittiklerinde o ülkenin ekonomisine ve şartlarına çok kolay adapte olabiliyor."

Sorun çözme ve iletişim yeteneğinde ise Avrupalı ve Türk yöneticiler arasında ilginç farklılık tespit edilmiş. Örneğin Türk yöneticiler sorun büyüyüp kronik bir hâl aldığı zaman müdahale ediyor. Avrupalılar ise sorun çok küçükken konuyla ilgileniyor ve çözüme gidiyorlar. Türk yöneticilerin büyük çoğunluğu geri bildirim alma, stratejik bakış, sorun iletişimi gibi alanlarda Avrupalı meslektaşlarından geri kalıyor. Ancak esneklik, krizle mücadele, satış ve pazarlama yeteneği konusunda da Avrupalı meslektaşlarını sınıfta bırakıyor. Liderlik ise her iki grubun da ortak başarı alanı. Türk yöneticilerin oldukça esnek davranabilmeleri başarı hanelerine olumlu yansıyor. Bunun yanı sıra Türkler farklı çalışma koşulları altında çok iyi bir performans gösteriyorlar. Bunun yanı sıra gittikleri ülkenin ekonomisi ve şartlarına çok kolay adapte olabiliyorlar. Avrupalı yöneticilerde durum yine tam tersi, biraz daha istikrarlı biraz daha kendi değerlerinde inandıkları şeylerde ilerlemeyi tercih ediyorlar.

TÜRK YÖNETİCİLERİ CAZİP KILAN ÖZELLİKLER
*Mütevazi ve müteşekkirler. Kibirli değiller, dünyayı kendi eksenlerinde görmüyorlar.
*Teknoloji ve yeniliğe meraklılar. Başarma güdüleri yüksek. İletişim kanalları açık, göreve bağlılar ve öz disiplinleri yüksek.
*Farklı kültürden insanlarla çalışmaya açıklar. Kişisel gelişim ve eğitime önem veriyorlar. Motive eden yapıları ön plana çıkıyor. Tek adam olma hevesiyle hareket etmiyorlar.
*Kriz yönetiminde deneyimliler. Risk alma ve girişimcilik konusundaki çevikler.
* Geniş bir vizyona, yaratıcılığa ve girişimci bir yaklaşıma sahipler.
*Farklı bir ülkeye gittiklerinde ekonomiye ve şartlara çok kolay adapte oluyorlar.
*Baskı altında yüksek performans gösteriyorlar.

YURDIŞINDAKİ EN GÜÇLÜ TÜRK YÖNETİCİLER
Muhtar Kent - Coca Cola CEO'su
Ümran Beba - PepsiCo - Asya Pasifik Bölge Başkanlığı'na atandı
Ahmet Bozer - Coca Cola Avrasya ve Afrika Başkanı
Çağlayan Arkan - Microsoft Dünya Üretim ve Kaynaklardan Sorumlu Genel Müdür
Erdem Koçak - Henkel Ortadoğu ve Afrika Bölgesi CFO'su
Tuygan Göker - Roche 99 ülkeden sorumlu Bölge Başkanı
Bülent Atlığ - Pfizer Asya, Afrika, Ortadoğu Bölgesi Sorumlusu
Ahmet Atakan - Unilever Performans Yönetiminden Sorumlu Başkan Yardımcısı
Faik Somer - Merck&Sharp Dohme (MSD) 5 milyar dolarlık ciroyu yönetiyor
Özlem Fidancı - Philips Büyümekte Olan Ülkeler Pazarlama ve Strateji Bölüm Başkanı
Cihangir Koşu - Abbott Başkan Yardımcısı 5 bölgede 40 ülkeden sorumlu
Nihal Temur - Unilever 46 ülkede 3 milyar avro cirolu kategoriyi yönetiyor
Kaan Terzioğlu - Cisco Orta ve Doğu Avrupa Başkan Yardımcısı
Yağmur Sağnak - Johnson Diversey 93 ülkeden sorumlu Bölge Başkanı
Özer Baysal - Pfizer Kuzey Avrupa Bölge Başkanı
Yenal Gökyıldırım - Philips 90 ülkede satış ve pazarlama teşkilatını yönetiyor
Candan Karabağlı - Unilever'in Latin Amerika ve Avrupa'dan sorumlu Senior Vice President
Koray Özbay - Accor Asya Pasifik Bölge Başkanı
Sırma Umur - P&G Almanya'da 16 ülkeden sorumlu Başkan Yardımcısı
Özlem İmece - Master Card Avrasya Genel Müdürü (11 ülkeden sorumlu)
Sıddık Tetik - P&G Çin, Hong Kong ve Tayvan'dan Sorumlu Başkan Yardımcısı
Turhan Talu - Philip Morris Türkiye, KKTC, İran sorumlusu
Ömer Aras - NBG Yürütme Kurulu Üyesi
Atilla Kıral - Oracle Güneydoğu Avrupa'dan Sorumlu Başkan Yardımcısı
Gürcan Karakaş - Bosch 60 ülkede satış ve pazarlamadan sorumlu
Hakan Behlil - Unilever Afrika, Orta Doğu ve Türkiye ve Güney Asya Bölgesi'den Sorumlu Başkan Yardımcısı
Mehmet Öğütçü - BG Group 28 ülkede hükümetlerle ilişkiyi yürütüyor
Ahmet Göksun - Pfizer Kore Genel Müdürü
Ali Toker - Novartis Mısır Başkanı
Dinçer Çelik - Kordsa Global Asya Pasifik Başkan Yardımcısı
Halim Ateş - Azercell&Fintur COO'su
Mesut Ada - Kordsa Global ABD Genel Müdürü
Ahmet Esen - Pfizer Çin Genel Müdürü
Selçuk Erden - Coca Cola Avrasya Bölüm Başkanı
Kadir Tepebaşı - Lilly Polonya Başkanı
Ebru Dorman - Fransız Telekom şirketi Orange'ın Başkan Yardımcısı
Raman Berent - Philip Morris Ukrayna, Kafkaslar ve Moldova Genel Müdürü
Ahmet Genel - Pfizer Endonezya Genel Müdürü
Osman Ayaz - Adidas 9 ülkeden sorumlu Bölge Başkanı
Haluk Aksoy - Levi's Avrupa Başkan Yardımcısı
Hilmi Kelleci - SVP Holding 15 ülkeden sorumlu
Uğur Özkutlu - Novartis Doğu Avrupa, Orta Asya ve Afrika Bilimsel Operasyonlar Direktörü
Ayşegül İldeniz - Intel'de 67 ülkenin yönetiminden sorumlu
Yarış Pürsün - Mercedes-Benz Global Üretim Müdürü
Ömer Dormen - BP Ortadoğu ve İran Madeni Yağlar Direktörü
Sina Afra - Markafoni Yönetici Ortak & CEO
Cem Kumral - Coca Cola Nijerya Bölüm Başkanı
Sefa Haktanır - SAP Balkan ülkeleri genel müd
Kaan Yünezer - Xerox Latin Amerika Kanal Direktörü
Tolunay Tomruk - Adobe Akdeniz ülkelerinden sorumlu Bölge Müdürü
Hakan Atay - Pfizer Kanada, Latin Amerika, Afrika ve Ortadoğu bölgesi kardiyovasküler ilaçlar direktörü
Cihangir Koşu - Abbott Başkan Yardımcısı
Ebru Çapa - Microsoft da Türkiye, Ortadoğu ve Afrika'yı içine alan bölgenin MSN bölge müdürü
Yiğit Kulabaş - Ericsson merkez Global Pazarlama Direktörü
Tayfun Topkoç - HP Ortadoğu bölgesi Yazılım ve Çözümler Bölge Müdürü
Ali İhsan Kuralkan – Cisco Sytems – General Manager/Central Asia 5 ülkeden sorumlu
Teoman Buyan – Microsoft –CIO Orta Doğu ve Afrika ülkeleri
Celal Kaya – Nike – Perakende Directorü Western Europe
Bülent Cömert – REHAU – Güneydoğu Avrupa Bölgesi Yönetim Kurulu Üyesi
Kerem Taş – Mercedes Benz – Orta Doğu Bölgesi Satıştan Sorumlu Genel Müdür
Hakan Mısri - Nestlé Kenya Genel Müdürü

TÜRK YÖNETİCİ İSTEYEN YABANCI FİRMALAR
Coca-Cola,
NBG
EMC
Goldman Sachs,
Deutsche Bank
JP Morgan
Morgan Stanley
Colgate,
Bureau Veritas
Kempinski
Renaisssance
Alcatel
BAT
Cisco
Rotana Jumeirah
Johnson Diversey
Philips
Pepsico
Hilton
Rocche
Rezidor
Group
Bosch
Mastercard
Philip Morris
Levi`s
P&G
Unilever
Citi Group
Pfizer
IBM
Oracle