Stephen
Jones. Dünyanın en çok tanınan şapka tasarımcısı. İtalyan
Vogue'unun efsane editörlerinden Anna Piaggi, Jones için, "Dünyadaki en güzel şapkaları o yapıyor," diyor. 'Güzellik'leri bir yana, sanat eserlerini aratmıyorlar. Kağıt, kemik, kuştüyü, ahşap, çiçek, kumaş; kullanmadığı malzeme yok. Hayal gücü sınır tanımıyor. Buzdağından esinlenerek yaptığı şapkanın rengi için, Kuzey Kutbu'na giden arkadaşının eline boyalar veriyor mesela; başka hiçbir şeye benzemeyen buzdağı mavisinin birebir rengini onun için çıkarsın diye! Her şapkasının bir hikayesi, yanı sıra inanılmaz teknik detayları ve işçiliği var. Başta Dior, Jean Paul Gaultier, Commes des Garçons, Thierry Mugler, Azzedine Alaia, Marc Jacobs ve Vivienne Westwood olmak üzere, birçok tasarımcının defile şapkalarını Jones yapıyor. Lady Diana, Jones'un şapkalarını takan kraliyet mensuplarından yalnızca biri. Boy George, Marilyn Manson, Gwen Stefani, Beyonce, Kylie Minogue, Dita von Teese ve Rolling Stones ise diğer ünlü müşterileri.
SERGİLERİ DÜNYAYI GEZİYOR
Ünlü şapkacının işleri bugüne kadar Paris'teki Louvre Müzesi ve New York'taki Fashion Institute of Technology'de gösterildi. Küratörlüğünü yaptığı 'Hats: An Anthology' adlı sergisini Londra'daki Victoria&Albert (V&A) müzesinde ben de görmüştüm. Geçtiğimiz hafta Vakko Moda Merkezi'nde açılan 'Stephen Jones and the Accent of Fashion' sergisi ise İstanbul'a Antwerp'teki MoMu Moda Müzesi'nden geliyor. V&A'deki sergiden farkı, bu serginin tamamının Jones'un şapkalarından oluşması. 7 Haziran'a kadar devam edecek olan sergide, Jones'un 30 yıllık kariyerinde tasarladığı 280 şapka var. Macera, Bilim, Rokoko ve Glamour adlı dört bölümden oluşan sergiyi, açılmadan önceki gün Jones ile beraber gezdim. Kate Moss'a yaptığı şapkadan Victoria Beckham'ın Oscar elbisesini tamamlayan parçaya; Türkiye'den ilham alarak yaptığı fes esintili tasarımlara, posta pullarına basılan şapkalarına kadar hikayelerini birinci ağızdan dinledim. Serginin Vakko Moda Merkezi'nde olması, Vitali Hakko'nun modaya bir şapka dükkanıyla; Şen Şapka'yla adım atmış olmasından dolayı da anlamlı. Zaten serginin ortaya çıkış noktası da bu olmuş. Bir yemekte Vakko Kreatif Direktörü Demet Müftüoğlu'yla tanışan Jones, Vakko'nun hikayesini duyunca sergisini İstanbul'a getirmek istemiş. Sergide, Şen Şapka'dan da bir şapka var.
- Şapkacılığa ilginiz çocukluktan gelmiyor. Tamamen tesadüfler sonucu şapkacı olmuşsunuz.
- Ailem bana tasarım ve sanat sevgisi verdi. Ama ben şapkalarla ilgilenmeye çok geç başladım. Central Saint Martin's'te moda tasarımı eğitimi alıyordum ama bir erkek lisesinden geldiğim için dikiş dikemiyordum. Sonra staja başladım. Orada bir şapka atölyesi vardı ve kadınların çalışırken çok daha iyi vakit geçirdiğini gördüm. Ayrıca masalarının üzerinde kocaman bir zamk vardı; demek ki dikiş dikmiyorlardı! Hemen şapka atölyesine geçtim. İlk günün sonunda şapka tasarımcısı olmak istediğime karar vermiştim.
- 80'ler Londrası'nın Blitz adlı ünlü gece kulübü de kariyerinizin dönüm noktalarından sayılıyor.
- Evet. O sırada kulüpler yeni çıkıyordu. En popüleri de Blitz'di. Orada çok kişiyle arkadaş oldum ve hepsi benim şapkalarımı takmaya başladı. Boy George, ev arkadaşımdı. Duran Duran, Spandau Ballet, Annie Lenox... Tabii o zaman ünlü değillerdi; müziğe yeni başlıyorlardı. Ama benim bu şekilde tanınmak gibi bir planım yoktu; bugünlerde modaya giren herkes bunları planlayarak yapıyor ya; ben sadece iyi vakit geçiriyordum.
- Daha sonra kendi mağazanızı açtınız. Jean Paul Gaultier'nin sizi keşfetmesi ve uluslararası moda dünyasınca tanınmanız nasıl oldu?
- George (Boy),
Do You Really Want to Hurt Me? şarkısının klibinde oynamamı istedi. Klipte kafamda bir fes vardı. Gaultier beni görmüş ve defilesinde modellik yapmamı istemiş. Modellik yapmadım ama şapka tasarlamaya başladım. Beraber altı-yedi yıl çalıştık.
GALLIANO APTALCA KONUŞTU
- Alexander McQueen'in intiharı, John Galliano'nun sözleri, Christophe Decarnin'in depresyonu... Bu duruma gelmeleri üzerlerindeki baskı yüzünden mi?
- Tabii ki. Kıyafet tasarımcıları normal insanlardan farklılar. Bir nevi sanatçı gibiler; kendilerini modayla ifade etmeye çalışıyorlar. Sanatçıların iyi ve kötü günleri olur. Kötü zamanlarda, baskı artınca da farklı tepkiler veriyorlar. McQueen en kötü tepkiyi verdi. Galliano ise aptalca şeyler söyledi. Sonradan çok pişman olduğuna eminim.
- Şapka nedir sizin için?
- Şapkalar, pasaport gibidir. Sizi başka yerlere götürürler. Ayrıca farklı kimliklere de sokarlar. 14 yaşındaki bir delikanlı şapka takıp Jay-Z ile özdeşleşebilir veya üç çocuk annesi bir kadın, daha zarif bir şapkayla kendini leydi gibi hissedebilir. Tabii bunu kıyafetle de yapabilirsiniz ama şapkalar sizinle ilgili daha çok mesaj verir.
HÜSEYİN ÇAĞLAYAN TAM BİR DELİ
- Tasarım süreciniz nasıl oluyor?
- Her altı ayda bir koleksiyon hazırlıyorum. Tasarımı hiç bırakmıyorum, defterime hep notlar alıyorum. Her şeyden esinleniyorum. 2012 yazı için Brighton Pavyonu'ndan yola çıktım. Ama ilk gelişim olmasına rağmen İstanbul'dan da çok etkilendim. Bunu, yeni koleksiyonumda bir sürü minareli şapkada göreceksiniz zaten! İstanbul'un mimari unsurlarından ilham alacağım. Bir de modernle eskinin, Doğu'yla Batı'nın bir arada olmasından. Döner dönmez hemen başlıyorum tasarlamaya.
- Oyunculara, tasarımcılara ve filmlere şapka yapıyorsunuz. En zoru hangisi?
- Filmler. Çünkü o küçücük şapka, beyaz perdede dev gibi görünüyor. O yüzden mükemmel tasarımlar yapmak zorundasınız. Sadece kostüm tasarımcısını değil; yönetmeni, aktrisi, yapımcıyı ve izleyicileri de memnun etmelisiniz. En çok sevdiğim ise tasarımcılarla çalışmak. Çünkü günümüzün en muhteşem modacılarının kafalarının içine girme fırsatım oluyor. Marc Jacobs'ı en çok ne mutlu eder, ne ağlatır, Rei Kawakubo nasıl çalışır... Bunların hepsine şahit olabiliyorum.
- Sergide Hüseyin Çağlayan için yaptığınız şapkalar da var. Ne düşünüyorsunuz onunla ilgili?
- Muhteşem bir tasarımcı. Tam bir deli ama inanılmaz bir yetenek! Şimdi de Paris Haute Couture haftasında, model Natalia Vodianova'nın yapacağı bir yardım defilesi için beraber çalışıyoruz. Rıfat Özbek'le de bir sezon çalıştım.
- Kate Middleton ve Prens William'ın düğünü için de çok sipariş aldınız mı?
- Evet. Siparişler her gün artıyor ama şu anda yaklaşık 40 kişiye şapka yapıyoruz düğün için.
