Kış hastalıklardan korunmak için turuncu ve yeşil renkte beslenin
Mevsim itibariyle soğuk havalar iyice kendini hissettirmeye, hastalıklar da kapımızı çalmaya başladı.
Mevsim şartlarına uygun önlemler almak, tüm aile fertlerinin rahat bir kış geçirmesi için yapılması gereken ilk şeydir.
Birçoğumuz hoşlanmasak da titreten soğukların, insan sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğunu da söylemeden geçmemek gerekir. Mesela soğuk hava, halk sağlığı için son derece önemli bir etkiye sahiptir.
Belli bir derecenin altında seyreden hava şartları, hastalıkların ortaya çıkması ve yayılmasında rol oynayan mikroorganizmaların ölmelerine sebep olarak insanlığı adeta koruyan bir görev üstlenir.
SOĞUK HAVA TETİKLİYOR
Yapılan istatistikler, yılın bu aylarında ölüm oranlarında ciddi artışlar olduğunu gösteriyor. Soğuk hava, kan basıncını artıran bir etki gösterir. Halihazırda kardiyovasküler rahatsızlıkları olanlar için risk, daha da artar. Kış aylarında adeta pik yapan ölümlerin sebebini araştıran bilim adamları; ani kalp krizi, inme ve diğer kardiyovasküler hastalıkların, ölüm sebeplerinin başında geldiğini tespit etmiş. Bir kalp cerrahı olarak kişisel gözlemim de kardiyovasküler hastalıkların kış aylarında artış gösterdiği yönündedir.
Gripten korunmak, kış aylarında alınacak önlemlerin başında gelir. Biz doktorlar, ne kadar uğraşırsak uğraşalım grip aşısının fayda ve gerekliliği konusunda insanları ikna etmekte zorlanıyoruz. Kimi iğneden korkarken, kimi faydalarına yeterince ikna olmadığından grip aşısı yaptırmaktan uzak duruyor. Oysa grip, öldürebilen bir hastalık! Amerika'da yapılan bir araştırma, yaklaşık 30 bin kişinin grip sebebiyle hayatını kaybettiğini, 200 binden fazla kişininse hastanelik olduğunu gösterdi!
Kış aylarında en sık rastlanan hastalık grip olsa da kış, birçok hastalığa gebe bir mevsimdir. Bu sebeple kış ayları gelmeden önce check-up yaptırmak gerekir. Havalar henüz soğumaya başlamışken herkes bedenini kontrol ettirmeli.
Kış aylarından önce temel laboratuvar testleri, radyolojik tetkikler yaptırılmalı.
Temel laboratuvar testleri, eksik minarel ve vitamin değerlerinizi ortaya çıkaracağından oldukça önemlidir. Kuvvetli bir bağışıklık sistemi, daima dolu depolar ister.
Kış mevsiminde bizi en sık yatağa düşüren hastalıkların başında nezle, grip, zatürre, sinüzit, larenjit ve orta kulak iltihabı gelir. Zatürre genç ve sağlıklı kişilerdense yaşlılar, kronik hastalığı olanlar ve bebeklerde ölüm riskiyle beraber ortaya çıkar. Bu sebeple bu gruptakilerin diğerlerine göre çok daha dikkatli olmaları gerekir. Sinüzit, kendini ilk önce başta ve yüzde ağrı ile burun tıkanıklığı şeklinde gösterir. Burun akıntısı koyu kıvamlı hatta sarıyeşil renktedir. Bu akıntı nedeniyle burun tıkanıklığı yaşanır ve aynı şekilde genizden inmesi nedeniyle de öksürük ortaya çıkar. Ses tellerinin iltihaplanması sebebiyle gelişen öksürük ve boğaz ağrısı; larenjit hastalığını tarif eden belirtilerden biridir.
Orta kulak iltihabı, çoğunlukla nezle ve grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına eşlik eder, hatta genellikle hemen arkasından görülür. En önemli belirtileri kulak ağrısı, kulak içinde hissedilen basınç ve tıkanıklık hissidir. Hastanın ateşi yükselebilir, hatta kulak zarını aşan irin, dış kulak yoluna akabilir.
KIŞ MEVSİMİNDE HANGİ VİTAMİNLERE İHTİYACINIZ VAR?
Konunun uzmanları, kış aylarında diğer mevsimlere oranla daha çok ihtiyaç duyacağınız vitamin ve mineralleri listelemişler. Gelin onlara kulak verelim ve bu mevsimde hangi vitamin ve minerallere neden ihtiyacımız olduğunu öğrenelim:
A vitamini: Hücrelerin büyümesi ve yenilenmesi kadar bağışıklık sisteminin güçlenmesinde de etkili bir vitamindir. Göz sağlığını korur ve ileri genetik bir engeliniz yoksa yaşlılıkta bile sizi numaralı gözlükten uzak tutar. Pek çok gıdada A vitamini bulunur. Yumurta sarısı, ciğer, yeşil yapraklı sebzeler, süt, yağlı balıklar, havuç, domates, mango ve kayısı gibi meyveler bu gıdalar arasındadır.
HASTALIKLARI ÖNLEYEMEZ
C VİTAMİNİ: Genel inanış, bol bol C vitamini almanın bizi soğuk algınlığı, grip gibi hastalıklardan koruyacağı yönündedir. Oysa C vitamini bu hastalıkları önlemez, sadece kısa sürede ve hafif atlatmamızı sağlar. Tam bir antioksidan olan C vitamini, kalp hastalıkları ve kanser dahil, bizleri pek çok hastalıktan sorur. Mandalina, portakal, greyfurt, limon gibi turunçgiller dışında koyu yeşil yapraklı sebzelerde ve patateste de bol miktarda bulunur.
E vitamini: En önemli fonksiyonu antioksidan rolü üstlenerek hücre duvarlarını hasardan korumasıdır. Bu da özellikle kanser ve kalp-damar hastalıkları söz konusu olduğunda son derece önemlidir. Baklagiller, fındık, fıstık gibi kuruyemişler, brokoli, ıspanak ve lahana gibi sebzeler ile tahıllar tam bir E vitamini deposudur.
D vitamini: Süt ve süt ürünleri, somon, ringa ve morina balığı ile güneş ışığında bulunur. Doğrudan alınan güneş ışığı, insan vücudunun D vitamini üretmesini sağlar ancak güneş görmediğimiz kış günleri de vücutta D vitamini eksikliğine yol açar. D vitamininin en önemli işlevi vücuttaki kalsiyum emilimini artırmasıdır. Yetersiz D vitamini alımı ise kış aylarında özellikle eklemlerde sorunlara yol açar.
Çinko: Deniz mahsulleri, et ve süt ürünleri, kabak çekirdeğinde bol miktarda bulunan çinko, vücudun bağışıklık sistemini hastalıklara sebep olan zararlı mikroplardan koruyabilmek için beyaz kan hücrelerini kullanır. Ne yazık ki kadınların aksine erkek vücudu çinko bakımından yoksuldur ve kış boyunca çinko takviyesi almaları veya çinko içeren gıdalardan bol miktarda tüketmeleri gerekir.
KADINLARDA DAHA SIK GÖRÜLÜR
Demir: Kandaki oksijeni tüm vücuda taşıyan kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda son derece önemli bir mineraldir. Enerji ihtiyacımız ve zihinsel performansımız için de vazgeçilmezdir. Vücuttaki demir eksikliği anemiye, anemi de uyuşukluk, rehavet ve hayata karşı ilgisizliğe yol açar. Özellikle kadınlar, regl döngüsü içinde yaşadıkları demir kaybı nedeniyle kendilerini yorgun ve güçsüz hissederler. Demir en çok kırmızı ette bulunur. Bunun dışında tahıllar, ekmek, unlu gıdalar, yumurta, baklagiller, mercimek ve kurutulmuş meyveler de demir zenginidir.