Çin'in kuzeybatısındaki Sincan özerk bölgesinin başkenti Urumçi'de büyük bir vahşet yaşanıyor. Geçen ay bir fabrikada çalışan Uygurlu 2 gencin Han Çinlisi bir grup tarafından öldürülmesini protesto eden yaklaşık 3 bin kişi pazar gecesi kent merkezinde bir araya geldi. Sessiz başlayan protestoda polis ve Uygurlu grup arasında büyük çatışmalar yaşandı. Özerk bölge polisi ölü sayısının 156'ya yaralıların da 828'e çıktığını açıkladı. Çinli yetkili, 190'ı otobüs, 261 motorlu taşıtın yakıldığını söyledi. Olaylar sonrasında yüzlerce kişinin gözaltına alındı. 300 kişinin sokaklara döküldüğü Kaşgar'da polisin bir caminin önünde toplanmaya çalışanları dağıttığı bildirildi. Özerk bölge Valisi Nur Bekri bin kişinin olaylar sırasında öldüğünü iddia etti. Basına göre, olaylar bir ay önce yaşanan bir tecavüz iddiasına dayanıyor. Bir oyuncak fabrikasında çalışan Uygurlu işçilerin Han Çinlisi iki genç kıza tecavüz ettiği söylentisi, iki etnik grup arasında gerginliğin patlamasına neden oldu. Olayın Uygurluların işe alınmasından sonra işten çıkarılan bir Han Çinlisinin öç almak için yaydığı bir dedikodudan ibaret olduğu ortaya çıktı. Çinli tutuklansa da gerilim azalmadı ve Uygur Türkleri meydanlara çıktı. Ancak kalabalığın arasına karışan Han Çinlisi bir grubun saldırıları ve Çin güçlerinin müdahalesi katliama neden oldu.
*ÇATIŞMALARDAN KARELER İÇİN TIKLAYINIZ...
ABD VE AB ENDİŞELİ
Yaşananlar 1989'da 3 bin kişinin hayatını kaybettiği Tiananmen olaylarına benzetiliyor. ABD olaylarda can kaybı olmasından derin üzüntü duyduğunu açıklarken, Avrupa Parlamentosu Başkanı Hans-Gert Pöttering Çin makamlarındanr"insan onuruna saygı göstermelerini istedi.
1949'DAN BERİ BAĞIMSIZLIK MÜCADELESİ
Uygur Türkleri Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşayan Türklerdir. Uygurlar 1933 ve 1944'te kendi otonom cumhuriyetini kurdu. Çin 1949'da Doğu Türkistan'ı işgal ederek, cumhuriyeti haritadan sildi. Uygurlar, o tarihten beri bağımsızlık için mücadele ediyor. 11 Eylül sonrası Çin Uygur direnişini "İslami terör" diye adlandırdı. Doğu Türkistan'da 20 yılda 700 Uygur Türk'ü idam edildi.
ANKARA: SORUMLULAR TESPİT EDİLMELİ
TÜRK DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI: Olaylara sebebiyet veren sorumluların en kısa süre içinde tespit edilmesini bekliyoruz.
BM GENEL SEKRETERİ BAN Kİ-MOON: Hükümetler sivil halkın güvenliğini sağlamak için azami özen göstermeli...
İSLAM KONFERANSI TEŞKİLATI: Olaylarda orantısız güç kullanılmasından endişe duyuyoruz.
SÜRGÜNDEKİ MUHALİF
Çin'de yaşanan kanlı çatışmalar sürerken Çinli yetkililer gözlerini ABD'de yaşayan bir Uygurluya çevirdi. Dünya Uygur Kongresi Başkanı Rebiya Kadir'in çatışmaları yönettiği kaydediliyor. 6 yıl cezaevinde kaldıktan sonra ülkeden kaçan Kadir, önde gelen muhaliflerinden biri. Kadir, Çin yönetiminin Uygur halkına yönelik zorla kürtaj, katliam yaptığını öne sürüyor.
